ساختار ساقه لوبیا زیر میکروسکوپ

ساختار ساقه لوبیا در زیر میکروسکوپ

منبع

ساختار بشره پیاز زیر میکروسکوپ

همرا ه اب مقطر:

بدون اب مقطر:

منبع

ساختار ساقه نعنا زیر میکروسوپ

با رنگ امیزی ساده:

با رنگ امیزی مضاعف:

بدون رنگ امیزی:

منبع

بابونه

بابونه با نام علمی(L) Matricaria chamomillal گیاهی از تیره ی کاسنی و تیره ی فرعی رادیه (Radiae) می باشد. ارتفاع این گیاه بین 30 تا 70 cm متغیر است گل ها از دو نوع گلچه ی زبانه ای و لوله ای تشکیل شده است و در انتهای ساقه مشاهده می شوند. گلچه های زبانه ای به رنگ سفید و تعداد آن ها متفاوت و بین 12 تا 18 عدد در هر گل است و این گلچه ها از نظر جنسی ماده هستند. گلچه های لوله ای نیز به رنگ زرد دیده می شوند این گلچه ها از نظر جنسی نر ماده (دو جنسی) بوده که پس از باز شدن استوانه ای شکل می شوند. این گل ها در مخروط نهنج واقع شده اند. ماده ی موثر بابونه اسانس است که در قسمت پایین گلچه ها ساخته و ذخیره می شود. یکی از مشخصات اصلی گل های بابونه ی آلمانی که آن را از سایر جنس های با گل های مشابه متمایز می کند. وجود فضای خالی در بین گل است. به طوری که اگر گل ها به صورت طولی برش داده شوند فضایی خالی در بین آن ها دیده می شود. در حالی که این فضا هر گل های سایر جنس ها دیده نمی شود. گل های بابونه پس از باز شدن و نمو، گل ها به صورت مخروطی مشاهده خواهند شد. مراحل نموی گل های بابونه به طور کلی به سه مرحله تقسیم می شود:

الف) مراحل آغاز باز شدن گل ها (گلچه های لوله ای هنوز بسته هستند)

ب) مرحله ای که بیش از 13 و کمتر از 34 گلچه های لوله ای باز شده اند

ج) مرحله ای که گلها شروع به پیر شدن می کنند و بیش از 34 گلچه ی لوله ای باز هستند.

میوه فندقه به طول 1 تا 5/1 میلی متر و به رنگ خاکستری سفید و یا زرد روشن می باشند. میوه از دو قسمت تشکیل شده است، یک قسمت شامل بذر بوده که 20 تا 25 درصد میوه را تشکیل می دهد، قسمت باقیمانده نیز همان گلچه های لوله ای خشک شده هستند. وزن هزار دانه ی بابونه 02/0 تا 03/0 گرم است . کیسه های حاوی اسانس به طور مستقیم در ته یک سوم از گل های لوله ای به شکل دانه ی تسبیح قرار گرفته اند. مقداری قابل توجهی اسانس در مایع بین سلولی دستجات آوندی وجود دارد. برگ های بابونه سبز بریده شده و بسیاری شبیه برگ شوید دو برگچه ای مرکب می باشند همچنین برگ های صاف و فاقد کرک بوده و به صورت متناوب نسبت به یکدیگر قرار دارند. برگ های این گیاه نوک تیز و در حاشیه مضرص بوده و ریشک دارند. ریشک ها فیبری می باشند ساقه ها افراشته یا خوابیده بوده و دارای انشعاباتی دیهیم مانند می باشندو بسته به خصوصیات گیاهشناسی و محل رویش 50تا 80cm ارتفاع دارند. ساقه های فرعی تا حدی قائم و عمودی، گرد و میان تهی می باشند. بوی بابونه آلمانی شبیهAnthemis nobilis می باشد اما شدت بو کمتر است و وجه تمایز بابونه ی آلمانی با com chamomile این است که corn chamomile فاقد بو می باشد. ریشه ی بابونه، مخروطی شکلبه هم چسبیده می باشد که وقتی انشعابات آن مسن می شوند به اعماق زیاد نفوذ نمی کنند. بابونه دارای واریته های دیپلوئید 8= n2و تتراپلوئید 36=n2 است. واریته های دیپلوئید دارای دوره ی رشد کوتاه تر و ارتفاع بوته ی کمتری نسبت به واریته های تتراپلوئید هستند.

منشأ و دامنه ی انتشار بابونه:

منشأ اصلی این گیاه نواحی مختلف منطقه ی مدیترانه بوده است ولی امروزه پراکندگی وسیعی در اروپا، آسیای غربی، آفریقای شمالی و آمریکای شمالی پیدا نموده است. منشأ آن آسیای صغیر گزارش شده است. در ایران در بعضی از نواحی شمالی و همچنین در شوشتر می روید.

محل مناسب رویش:

نوع خودروی آن در کنار راهها، خرابه ها، مزارع دروشده و زمین های بایر. حصارها، جاده ها و مزارع آفتابگیر می روید. همچنین در مزارع غلات به فراوانی یافت می شود. به خاطر همین شباهت زیادی به(Anthemis aruensis) corn chamomile دارد و اغلب تشخیص این دو مشکل می باشد غنی ترین و فشرده ترین جامعه از بابونه در خاک های لومی و نمیک سدیمی شرق رودخانه ی Theiss در پوگسلاوی یافت شده است.

منبع

گاو زبان

گل گاوزبان Borago officinalis

  بطور عمودی تا عمق ۵۰ سانتیمتر در خاک فرورفته‌ می باشد و بعلت داشتن ریشه‌های اصلی و فرعی در اعماق خاک مقاومت آن در برابر خشکی خاک زیاد می باشد. برگهای آن زبانه‌ای و پوشیده از خارهای ظریفی است که به آن حالت خشن می‌دهد و به همین علت به گاوزبان معروف است. گلهای آن به رنگ قرمز خوشرنگی است که پس از خشک شدن به رنگ آبی تیره در می‌آید.که البته نباید آن را با گل گاوزبان ایرانی(Echium Amoenum) اشتباه گرفت .

ترکیبات شیمیایی گاو زبان:

این گیاه حاوی مواد موسیلاژ، قندی، تانن و ترکیبات فنلی و نیز مقدار کمی آلکالوئید است (آرام بخش) گیاه گل گاو زبان به عنوان یکی از غنی ترین منابع اسیدهای چرب اصلی بشمار می‌رود بطوریکه از آن به عنوان غنی ترین منبع شناخته شده برای (Gamma Linoenic Acid(GLA در نزد بشر معرفی شده‌است. گل گاوزبان یک گیاه علفی یک ساله‌ می باشد که از اردیبهشت تا شهریور گل می‌دهد.

خواص درمانی گاو زبان:

گاوزبان حواس پنجگانه آدمی را تقویت می‌کند. دمکرده آن نشاط آور بوده و رنگ رخسار را باز می‌کند.سینه را نرم می‌کند. تنگی نفس و دردگلو را شفا می‌دهد. دلهره و وحشت را از بین می‌برد. غم و غصه را کم کرده و برای کسانی که با خود حرف می‌زنند بسیار خوبست. از برگهای تازه آن برای درمان جوشهای چرکی دهان و درمان برفک استفاده می‌شود.

سازگاری:

گاوزبان بیشتر در بلندیهای رامسر، رودسر و شهسوار بصورت خودرو و نیز زراعی وجود دارد. شرایط آب و هوایی کوهستانی سردسیر و نیمه مرطوب که در طول بهار و تابستان دارای بارانهای متناوب هستند، برای کشت این گیاه مفید است.

موارد مصرف:

از گل گاوزبان در درمان علائم سرماخوردگی و همچنین به عنوان آرام بخش استفاده می‌شود.

موارد استعمال در پزشکی گذشته:

در طب گذشته از گاوزبان به عنوان نشاط آور، آرامبخش، مدر و برطرف کننده علائم سرماخوردگی استفاده می‌کرده‌اند.

مواد موثره:گل گاوزبان دارای موسیلاژ به میزان ۵-۳ ٪، فلاونوئید ۰٫۱۵٪ و آنتوسیانین با آگلیکون دلفینیدین و سیانیدین به میزان ۱۳٫۴۳٪ و به مقدار ناچیز آلکالوئید از دسته پیرولیزیدین است.

عوارض جانبی:

نباید در موقع حاملگی و شیر دهی استفاده شود.

روش تکثیر و کاشت:

کشت گاوزبان در دو فصل پائیز و بهار انجام می‌شود و بهترین روش کاشت بذر در فصل پائیز  می باشد. عمق کاشت ۱۲ سانتیمتر و فاصله میان بوته‌ها ۵۰ ۴۰ سانتیمتر و فاصله میان ردیف‌ها ۶۰۷۰ سانتیمتر است.

میزان مصرف بذر در هر هکتار ۱۰۱۵ کیلوگرم است. عمر مفید بوته گاوزبان ۲ سال و بیشینه عمر آن ۴ سال است. در مناطقی که بارندگی به اندازه کافی و پراکندگی بارش آن مناسب باشد، کشت به صورت دیم صورت می‌گیرد. اما در مناطق خشک مانند اصفهان نیاز به آبیاری مرتب است. مهم‌ترین آفت این گیاه کرم برگ‌خوار است که بیشترین خسارت خود را در زمان برداشت به گیاه می‌زند و چون در این زمان مبارزه شیمیایی صلاح نیست، لازم است از مبارزه زیستشناختی استفاده شود.

برداشت فراورده:

عمل گل چینی در اوایل خرداد صورت می‌گیرد و گلهای چیده شده را در کنار مزرعه روی پارچه یا سفره‌های پلاستیکی به ارتفاع ۲-۳سانتیمتر پهن می‌کنند و برای آنکه آفتاب نخورد، روی آن پارچه می‌اندازند. البته خشک کردن محصول در سایه بهتر بوده و محصول مرغوبتری خواهد داد. بهم زدن گلها حین خشک شدن ضروری است. گل مرغوب گلی است که دارای دم سفید و گلبرگهای بنفش باشد. میزان عملکرد آن حدود ۱۰۰۰۱۱۰۰ کیلوگرم گل تازه‌است که از این میزان حدوداً ۲۵۰۳۰۰ کیلوگرم گل خشک بدست می‌آید

منبع

شیرین بیان

شیرین بیان یا ریشه مجو(Liquric. Ligwrie root;Regliss)

خصوصیات گیاه شناسی:

این گیاه به صورت بوته و درختچه در طبیعت یافت شده و بیشتر در اسپانیا،ترکیه،یونان، آسیای صغیر،آمریکا،ایران،عراق و بعضی از کشورهای اروپایی یافت می شود ولیامروز ترکیه،یونان و ایران قسمت اعظم شیرین بیان مصرفی را تولید می کنند.ریشه مجو به صورت تکه هایی به طول یک متر و عرض 5/0 -40 سانتی متر به صورت پوست نکنده در بازار تجارت یافت می شود.مغز ریشه این گیاه زرد و طعم بسیار شیرینی دارد.در بعضی از کشورها به جای ریشه و ریزوم،عصاره های آن که به وسیله آب گرم از ریشه استخراج و محلول حاصل  را پس از تصفیه کردن تبخیر کرده و عصاره به دست آمده را به اشکال مختلف وارد بازار تجارت می نمایند.

ترکیبات:

مواد موثره شیرین بیان بیشتر جزءدسته ساپونین گلیکوزید ها بوده و عبارتند از نمک های پتاسیم و یا کلسیم اسیدی تری ترپین کربوکسیلیک،اسید گلیسریریک     (گلیسریزین)(10-5/2 درصد)که در اثر هیدرولیز به اسید گلیسری تینیک و دو مولکول اسید گلوکورونیک تبدیل می گردد که طعم شیرین خود را از دست خواهد داد.اسید گلیسری تینیک یک تری ترپین پنج حلقه ای از مشتقات بتاآمیرین می باشد.علاوه بر ترکیبات فوق دارای مقداری گلیکوزید های فلاووئید می باشد که رنگ زرد شیرین بیان مربوط به این ترکیبات می باشد و اهم آنها عبارتند از لیکوئی ریتین و ایزو لیکوئی ریتین و مشتقات کومارین ،هرنیارین ،آنیلفرون، آسپارژین.22 و23 دی هیدرو استیکماسترول،گلوکز،ساکارز(5تا 15 درصد)مانیتول نشاسته(20 درصد)استروادیول و استرون،پروتئین،رزینها و استئارینها.

موارد مصرف:

شیرین بیان دارای خاصیت خلط آور،خاصیت آرام کننده تحریکات،ادرار آور،اسپاسمولیتیک ،و جهت معالجه زخم معده می باشد.در سالهای اخیر مطالعات فارماکولوژیکی زیادی روی عصاره شیرین بیان انجام گرفته است  و به علت داشتن دکسی کورتیکوسترون و اسید گلیسیریزیک برای معالجه روماتیسم،بیماری ادیسون و التهابات مورد استفاده قرار می دهند

.استفاده در صنعت:

در صنعت،شیرین بیان را در قسمت های مختلف مثل:صنعت آدامس سازی،شکلات سازی ،سیگارها و تو تو نهای پیپ،تنباکوی جویدنی،انفیه،صنعت آبجو سازی ؛مورد استفاده قرار می دهند.

ماده موثره:

ماده موثره شیرین بیان از ریشه و ریزومهای خشک شده گیاهی به نام گلیسریزا گلابرا(Glycyrrhiza glabra) از تیره نخود(Leguminosae) به دست می آورند.

منبع:www.ake.blogfa.com

کاشت زعفران

راهنمای کاشت زعفران (طلای سرخ ایران)

آب و هوای مناسب زعفران:

زعفران گیاهی است نیمه گرمسیری و در نقاطی که دارای زمستانهای ملایم و تابستان گرم و خشک باشد بخوبی می روید. مقاومت زعفران در مقابل سرما زیاد است و لیکن چون دوران رشد آن مصادف با پائیز و زمستان و اوایل بهار است طبعا در این ایم به هوای مناسب و معتدلی نیاز دارد. در دوره خواب یا استراحت گیاه (تابستان) بارندگی یا آبیاری برای آن مضر است بنابراین کشت و کار آن در مناطق گیلان و مازندران و مناطق گرم جنوب کشور معمول نمی باشد. اراضی آفتاب گیر و بدون درخت که ضمنا در معرض بادهای سرد نیز نباشد برای رشد زعفران مناسب است. با این وجود در برخی از روستاهای بیرجند و قاین در زیر سایه بوته های زرشک و درختان بادام که در تابستان کمتر آبیاری می شوند کاشته می شود.

حداکثر دمای این گیاه بین 40 تا 35 درجه سانتی گراد و در ارتفاع بین 1300 تا 2300 متر از سطح دریا عملکرد خوبی را نشان داده است.

خاک مناسب پرورش زعفران:

از آنجاییکه پیاز زعفران مدت نسبتا زیادی (7 - 5 سال) در زمین می ماند. خاک زمین باید سبک یا ترکیبی از شن و رس باشد که پیاز بتواند در این مدت علاوه بر تامین مواد غذایی، در مقابل شرایط خاص منطقه ای نیز مقاومت کند.

بنابراین جهت رشد و نمو مناسب گیاه و تولید محصول مرغوب و مطلوب زمین های حاصلخیز و زهکشی شده بدون درخت با خاک(لومی، لیمونی، رسی و شنی) و آهک دار که PH آن بین 7-8 باشد بر زمین های شور، فقیر و مرطوب، اسیدی ترجیح داد.

زعفران در زمین هائیکه دارای قلوه سنگ یا علف های هرز یا مواد آلی پوسیده نشده باشد محصول خوبی نمی دهد.

تهیه زمین:

در تهیه زمین به منظور کاشت زعفران لازم است توجه و دقت خاصی معمول شود ابتدا در فرصتهای مناسب در پائیز یا زمستان زمین مورد نظر را شخم عمیق می زنند درصورتیکه شرایط مناسب نبوده یا دسترسی به تراکتور مقدور نباشد می توان شخم را در پایان بهار یا اوایل تیرماه نیز انجام داد.

در تهیه زمین بطریق سنتی در اوایل بهار پس از قطع بارانهای بهاره زمین را با گاوآهن ایرانی شخم می زنند بعد از 15 - 10 روز مجددا به شخم زمین اقدام می کنند و اگر زمین دارای کلوخ باشد گاوآهن را باز کرده و کلوخ ها را با استفاده از ماله خرد می کنند بعد از دو یا سه هفته مجددا زمین را دوبار در جهات عمود بر هم شخم می زنند قبل از شخم سوم برای هر 100 متر مربع زمین 10 - 5 بار الاغ کود حیوانی پوسیده پخش می نمایند کشاورزان بخوبی دریافتند که شخم های مکرر صرفنظر از تهیه بستر مناسب کشت زمین را تا حدودی از وجود علف های هرز پاک می سازند.

در این طریق زمین کرت بندی شده و طول و عرض کرتها را نسبت به شیب زمین و قدرت آب تعیین می کنند. معمولا عرض و طول کرتها در حد بین 4*10 تا 100*10 متر می باشد در زراعت مکانیزه زعفران زمین را در پاییز سال قبل از کشت با گاوآهن شخم عمیق می زنند در بهار پس از قطع بارانهای بهاری خاک را با انجام شخم متوسط ضمن سله شکنی از وجود علفهای هرز پاک می کنند در مرداد یا شهریور پس از پخش 40 -80 تن کود حیوانی و 200 کیلوگرم فسفات آمونیوم زمین را بصورت فارو در میاورند و برای کشت آماده می کنند. (البته متخصصین تغذیه ای توصیه می کنند که حدود 250 کیلوگرم سولفات پتاسیم نیز در این مرحله با خاک مخلوط گردد)

انتخاب پیاز و زمان کشت زعفران:

احداث مزارع جدید زعفران فقط بوسیله پیاز آن مقدور و معمول است. بنابراین تهیه و انتخاب پیاز مرغوب جهت کاشت در ایجاد و گسترش کشت حائز اهمیت است. پیاز زعفران را می توان از خاک درآورد به انبار یا مزرعه دیگری منتقل نمود، با توجه به دوده خواب یا استراحت پیاز که از اواخر اردیبهشت ماه تا اواخر مرداد ادامه دارد می توان در این فاصله نسبت به بیرون آوردن پیاز اقدام کرد. بهتر است پیازها پس از بیرون آوردن از زمین کاشته شوند تا پیازها ضمن ادامه استراحت در زمین جدید مستقر شوند. از بیرون آوردن پیازها در اواخر مرداد به بعد باید خودداری کرد چون در این موقع بعضی از پیازها ممکن است برای ریشه دادن و جوانه زدن آماده باشند هر قدر فاصله بیرون آوردن پیازها تا کاشت کمتر باشد بهتر است با وجود این پیاز زعفران را برای مدت چندماه در محل سرد و خشک با ارتفاع 30 - 20 سانتی متر می توان بصورت پخش شده نگهداری نمود ولی این امر باعث عدم توسعه فیزیولوژیکی گلها شده و باردهی سال اول کشت را شدیدا کاهش می دهد.

پیاز زعفران را از موقع خزان بوته (اوایل خرداد تا اواسط مهرماه می توان کشت نمود ولی بهتر است از کاشت پیاز در اواخر تیر و اوایل مرداد خودداری شود زیرا در این موقع هوا و زمین بسیار گرم است و بیم آن می رود که رطوبت پیاز موقع جابجای از بین رفته و به آن صدمه وارد شود. بر اساس تحقیقات انجام شده توسط مرکز پژوهشهای صنعتی خراسان بهترین زمان کشت خرداد ماه می باشد.

نوع و مقدار کشت پیاز زعفران:

بطوریکه گفته شد زعفران بوسیله غده ساقه که عبارت از پیازهای تو پر (بنه) می باشد ازدیاد می شود و اندازه آن از یک فندق تا یک گردو متفاوت است. پیازهای انتخابی باید درشت تر، سالم تر و بدون زخم و خراشیدگی و عاری از هر نوع بیماری باشد.

پیازها بهتر است قبل از کاشت با سموم قارچ کش از قبیل سرزان، سری تیزان و گرامنیون و غیره به نسبت 500 - 300 گرم سم برای یکصد کیلو پیاز بر علیه بیماریهای قارچی ضد عفونی شوند. در موقع کاشت بهتر است پولک یا لایه خشک کف پیاز به همراه مقداری از پوسته آزاد روی پیاز جدا شوند تا جذب آب بوسیله پیاز آسانتر و جوانه زدن آن سریعتر انجام شود. مقدار کاشت پیاز بسته به ریزی و درشتی از 10 - 3 تن در هکتار فرق می کند. فواصل کاشت معمولا 30 - 25 سانتی متر از هر طرف می باشد.

تعداد پیاز انتخابی جهت کاشت در هر چاله 3 پیاز است با وزن متوسط 6 گرم برای هر پیاز می باشد در صورتیکه پیازها ردیفی در فارو کاشته شوند بصورت منفرد و با فاصله 8 - 6 سانتی متر از یکدیگر به مقدار 3 تن و در صورتیکه بصورت سنتی و در هر چاله 5 عدد مصرف کنند میزان کاشت پیاز به 5 تن بالغ خواهد شد. گفتنی است که در تحقیقات انجام شده بهترین پیازها، پیازهایی با اندازه بیشتر از 8 گرم بود.

عملیات کاشت پیاز زعفران:

برای کاشتن پیاز زعفران ابتدا چاله های یک ردیف را با بیل در می آورند و در داخل هر چاله بطوریکه گفته شد از 3 - 15 پیاز قرار می دهند. عمق کاشت پیاز 20 - 15 سانتی متر در نظر گرفته و در موقع کاشت سر پیازها باید رو به بالا قرار گیرد. پیازها در عمق 20 سانتی متری در زمستان از سرما و یخبندان و سایر تنش های محیطی و در تابستان از گرما زدگی مصون می مانند.

برای کاشت زعفران 5 - 4 نفر شرکت می کنند به این ترتیب که یک نفر با بیل چاله ها را در می آورند دو نفر پیازهای قابل کشت را بصورت دسته های 3 تا 5 یا 15 تائی انتخاب می کنند و نفر چهارم پیازها را در داخل چاله ها قرار می دهند و بقیه نفرات کار خود را ادامه می دهند تا تمام زمین کاشته شود. سرانجام سطح مزرعه را که نا مسطح شده با بیل یا ماله ایکه صاف و فشرده می سازند تا پیازها به خاک بچسبد.

زمین کشت شده به همین صورت تا موقع آبیاری پائیزه رها می شود قبل از آبیاری در حدود 20 - 10 تن کود حیوانی کاملا پوسیده با بیل یا چهر شاخ در سطح زمین پخش می نمایند.

در اسانیا کاشت زعفران به صورت دیم صورت می گیرد پیازهای زعفران بجای کپه کاری در داخل ردیف 4 بفاصله 5 تا 8 سانتی متر از همدیگر کاشته می شود. و ردیف های کاشت از یکدیگر 35 - 30 سانتی متر فاصله دارد. پس از انجام عمل کاشت روی شیارها را با ماله پوشانده و زراعت ردیفی بنظر می رسد.

آبیاری:

پس از پایان کاشت پیازهای زعفران که حداکثر تا آخر شهریورماه طول می کشد حدود 15 تا 10 روز بعد از کاشت اقدام به آبیاری مزرعه می نمایند. در نقاط مختلف خراسان بسته به وضعیت آب و هوایی منطقه از اواسط مهر ماه تا دهه اول آبان آبیاری زعفران شروع می شود. با توجه که گل کردن زعفران تا حدودی تابع آب اولیه می باشد لذا برای اینکه برداشت زعفران با مشکل مواجه نشود آب اول را در بین قطعات با فاصله چند روز تقسیم می کنند تا بدین وسیله دوران اوج گلدهی قطعات با یکدیگر همزمان نباشد.

آب اول زعفران خیلی مهم است و تمام نقاط زمین باید بطور کافی و یکنواخت آب بخورد تا گلهای یک قطعه با هم و هم زمان بیرون آیند بعد از گاورو شدن مزرعه برای سله شکنی از کج بیل و چهار شاخ فلزی یا گاو آهن ایرانی با عمق کم استفاده می شود متعاقب آن زمین را ماله می کشند. سله شکستن زمین باعث می شود که جوانه های گل با سهولت بیشتری از خاک بیرون آمده و رشد قوی و مطلوبی داشته باشند.

پس از آبیاری اول بفاصله 15 - 20 روز بعد از آن اولین گلهای زعفران ظاهر می شوند بدیهی است که مزرعه زعفران در سال اول محصول قابل توجهی نمی دهد. از اوایل فروردین تا زمانیکه رنگ برگها به زردی مایل شود هر 12 - 6 روز یکبار آبیاری انجام می شود.

باید توجه داشت که بعد از وجین یک نوبت آبیاری به تاخیر بیفتد تا علف های هرز از بین رفته و مجددا سبز نشوند. آب آخر در درشت شدن پیاز موثر است.

سله شکنی:

همان طور که اشاره شد بعد از آبیاری اول به محض گاورو شدن زمین سطح مزرعه باید سله شکنی شود بنحوی که پیازها صدمه نبینند بهترین وسیله سله شکنی کج بیل و بیل شیار دار و گاوآهن ایرانی و کولتیواتر است.

سله شکنی باعث می شود که گلها بآسانی از خاک بیرون آمده و کود حیوانی با خاک مخلوط گردد. در مواقعی که زارع نتوانسته باشد بزمین خود کود دهد قبل از اجام آبیاری می توان کود لازم را در سطح خاک پخش نموده و با شخم سطحی با خاک مخلوط نمود و بعد از این عمل که در واقع حکم سله شکنی را دارد جهت هموار نمودن زمین و چسباندن خاک به پیازها زمین را ماله می کشند.

وجین علف های هرز:

 علف های هرز از طریق رقابت با گیاه زعفران از نظر آب و مواد غذایی و نور خورشید سبب کاهش محصول می شود علاوه بر این ممکن است در مراحل کاشت و برداشت زعفران مزاحمت های ایجاد و میزبان تعدادی از بیماریها و حشرات و بخصوص نماتد باشد. وجین مزرعه در هر موقع که علف های هرز رشد کردند ضروری است در مزارع زعفران اولین وجین بعد از آبیاری دوم انجام و این وجین باعث از بین رفتن علف های هرز مزرعه زعفران می گردد.

بطور معمول اولین وجین زعفران بعد از برداشت گلها و دومین آن در صورت لزوم به فاصله در حدود یک ماه قبل از آب سوم انجام می شود. در مورد مبارزه شیمیایی با علف های مزرعه باید توجه کرد که چون اثر این علف کش ها بر روی گیاه آزمایش نشده لذا باید حتی الامکان به هنگام رشد بوته های زعغران از مصرف علف کش های شیمیایی خودداری شود.

منبع:www.ake.blogfa.com

بیوتکنولوژی و مهندسی ژنتیک

اشاره:

 بیوتکنولوژی و مهندسی ژنتیک دانش جدیدی است که نخستین دستاوردهای آن در هاله ای از بیم و امید ارزیابی می شود. در طول تاریخ بسیاری از پدیده های علمی در مرحله آغازین با تردید و مقاومت شدید روبه رو بوده اند صدها نمونه از وقایع تلخ و شیرینی که بر این اساس رقم خورده، قابل شمارش است، اما کمتر دانشی به اندازه مهندسی ژنتیک با ساختار اصلی و قانونمند سامانه هستی درگیر شده است. در این مرحله بشر بر آن است که با بهره گیری از دانش خود همچنان بر کاستی ها غلبه کند اما بسیاری از این کاستی ها در قوانین پیچیده و شگفت انگیز جهان هستی طبق قانون انتخاب طبیعی پذیرفته شده اند. بنابراین ورود به حوزه حساس و قوانین بسیار ظریف و اثرگذار طبیعت، با واکنش های آمیخته به بیم و امید همراه است. مقاله حاضر در دفاع از دستاوردهای بیوتکنولوژی و مهندسی ژنتیک نگاشته شده است.

اختصاص قریب به ۶۰ میلیون هکتار از اراضی زراعی جهان به کشت گیاهان تراریخته (حاصل از مهندسی ژنتیک) در سال ۲۰۰۲ که تولید، مصرف و رهاسازی میلیاردها تن موجودات زنده دست ورزی شده را به دنبال داشته است برای آگاهان و تحلیلگران تردیدی را بر جای نمی گذارد که این فناوری همچنان راه خود را برای سیطره بر جهان کشاورزی ادامه خواهد داد. اگرچه پیشرفت های ناشی از مهندسی ژنتیک و بیوتکنولوژی تحسین برانگیز و غیرقابل انکار است، اما صدای منتقدین و احتیاط پیشگان را نیز باید شنید. این مقاله در تلاش است تا ضمن معرٿی اجمالی دستاوردهای مهندسی ژنتیک در کشاورزی و ٿواید آن، دیدگاه های مخالفین این ٿناوری را نیز بیان کرده و ضمن تجزیه و تحلیل آنها به معرفی گروه های مخالٿ و انگیزه های مخالٿت آنها، نگرانی ها و ملاحظات اظهار شده توسط معتقدین و منتقدین مهندسی ژنتیک بپردازد. به طور کلی مهندسی ژنتیک دارای دو دسته مخالٿ است، «مخالٿین مطلع و منطقی» و «مخالفین ناآگاه و...». نگرانی های ابراز شده نیز از این دو دسته خارج نیستند. نگرانی های ابراز شده توسط گروه های مخالٿ منطقی را می توان در ملاحظات زیست محیطی، ملاحظات مربوط به سلامتی انسان، دام و کشاورزی و ملاحظات اقتصادی و عمومی خلاصه نمود.

دهه اخیر شاهد تحولاتی اعجاب آور و تحسین برانگیز در زمینه تولید فرآورده های حاصل از مهندسی ژنتیک و تکنولوژی زیستی بوده است. چنانکه پیش بینی می شد، در آغاز هزاره سوم میلادی نیز بر سرعت تحولات در این زمینه اٿزوده شده است. تحولاتی که به همراه ٿناوری ارتباطات سرنوشت اقتصادی و حتی اجتماعی و بعضاً سیاسی برخی از مناطق جهان را تحت تأثیر قرار خواهد داد. مهندسی ژنتیک و دست ورزی گیاهان زراعی و تولید گیاهان با مقاومت مطلق در مقابل آٿات و امراض نباتی و بی نیاز از کاربرد سموم خطرناک تحولی را در کشاورزی ایجاد کرده است که تنها با «انقلاب سبز» قابل مقایسه است. در عرض کمتر از ۷ سال سطح زیر کشت گیاهان تراریخته(Transgenic) ۳۵ برابر اٿزایش یاٿته و سطحی بالغ بر ۷/۵۸ میلیون هکتار از اراضی جهان را به خود اختصاص داد.

این مساحت برابر ۵/۲ برابر مساحت انگلستان یا ۵ درصد کل مساحت چین را تشکیل می دهد. امروزه ۶ میلیون نٿر از کشاورزان در ۱۶ کشور مختلف به کشت و کار گیاهان تراریخته مشغول هستند و تبادل جهانی این گیاهان از مرز ۵ میلیارد دلار در سال ۱۹۹۹ گذشته است (حسینی و قره یاضی، ۱۳۷۸)... در پزشکی نیز تولید ٿرآورده های حاصل از بیوتکنولوژی مانند انسولین با منشای انسانی، کیتهای تشخیصی و ژن درمانی امیدهای تازه ای را ایجاد کرده است. همسانه سازی (کلون کردن) گوسفند مشهور به دالی، تعیین ترتیب دی ای آی ژنوم کامل برنج، ایجاد دو واریته گندم مقاوم به شوری در آمریکا، تولید پلاستیک زیست تخریب پذیر و استٿاده از پالاینده های میکروبی برای حٿاظت از محیط زیست تعدادی از دستاوردهای بیوتکنولوژی مدرن هستند.

مهندسی ژنتیک و بیوتکنولوژی از ابتدا مخالفت هایی را به ویژه در اروپا برانگیخت. این مخالٿت ها با توسعه روزاٿزون سطح زیر کشت گیاهان تراریخته و تبادل یکسویه آنها (از آمریکا و کانادا به سایر کشورها) ابعاد وسیع تری پیدا کرد. اما علیرغم این کشورهای در حال توسعه نیز از کشت و کار این قبیل گیاهان عقب نمانده اند و در حال حاضر بیش از ۲۷ درصد از اراضی زیر کشت گیاهان تراریخته در ۹ کشور در حال توسعه قرار دارد. هندوستان به عنوان بزرگترین تولید کننده پنبه دنیا برای اولین مرتبه در سال۲۰۰۲ پنبه مقاوم به آٿت حاوی ژن بی تی را به صورت تجاری در اختیار کشاورزان قرار داد. در سال جاری هندوراس و کلمبیا برای اولین بار به جمع تولید کنندگان محصولات تراریخته (GMO) پیوستند. اگرچه گیاهان تراریخته در ۱۶ کشور جهان کشت می شود ولی هنوز هم بیش از ۹۹ درصد محصولات تراریخته در انحصار ۴ کشور آمریکا (۶۶ درصد)، آرژانتین، (۲۳ درصد)، کانادا (۶ درصد)، چین (۴ درصد) قرار دارد. بیش از نیمی از سویای جهان و ۱۲ درصد از کلزای جهان تراریخته است. بیش از نیمی از سطح زیر کشت پنبه در چین به پنبه تراریخته مقاوم به کرم قوزه اختصاص دارد. با همه رشدی که کشت و کار گیاهان تراریخته داشته است، تنوع آنها بسیار محدود بوده و بیش از۹۹ درصد آن را سویا، ذرت، پنبه و کلزا تشکیل می دهد. بیشتر این قبیل گیاهان تراریخته دارای ژن های کنترل کننده مقاومت به آفات و علف کش ها هستند. اما به راستی با این اقبال زارعین و کشورهای مختلف از این فناوری انگیزه مخالفت چیست؟ انگیزه مخالفین از گروه های مختلف متفاوت است و مورد بحث قرار می گیرد.

فواید مهندسی ژنتیک گیاهان زراعی:

مهندسی ژنتیک امکان ایجاد واریته ها و گیاهانی را فراهم می کند که دارای صفاتی هستند که دسترسی به آنها از روش های معمول غیرممکن است. برای مثال با دست ورزی ژنتیک برنج طارم مولایی که نه تنها به کرم ساقه خوار برنج بلکه به کلیه آفات پروانه ای و برخی بیماری های قارچی مانند شیت بلایت مقاوم شده است.

صفت مقاومت مطلق به کرم ساقه خوار و بیماری شیت بلایت در هیچ یک از ۱۲۰۰۰۰ نمونه برنج نگهداری شده در مؤسسه بین المللی تحقیقات برنج مشاهده نشده است. با توجه به عدم دسترسی به ارقام مقاوم نمی توان از روشهای سنتی اصلاح نباتات برای ایجاد چنین صفات مهمی استٿاده کرد. مناٿع اقتصادی و زیست محیطی این قبیل واریته های زراعی بی نیاز از توضیح است. کاهش مضراٿ سموم، کاهش هزینه های تولید، افزایش عملکرد، محیط زیست سالمتر برای انسان، دام و آبزیان و به ویژه انطباق کامل این فناوری با روشهای مبارزه تلفیقی از معدود مزایای کاربرد گیاهان تراریخته مقاوم به آفات و بیماری است.

در یک جمعبندی کلی این گونه نتیجه گیری شده است که بهره گیری از روش های مهندسی ژنتیک منجر به تولید محصولات مقاوم در برابر آفات باارزش غذایی بالاتر می شود، انعطاٿ بیشتری در عملیات زراعی به وجود می آورد و به دلیل کاهش مصرٿ سموم دفع آفات نباتی برای محیط زیست جهان مفید خواهد بود.

سلامت انسان و دام:

به طور کلی سؤالاتی که در این زمینه وجود دارند به شرح زیر هستند: آیا گیاهان تراریخته و یا محصولات تولید شده از طریق مهندسی ژنتیک از نظر خوراکی «سالم» محسوب می شوند؟ و آیا به دلیل دستکاری های ژنتیکی نوعی سمیت با تغییر کیفیت در آنها ایجاد نمی شود که موجب ناراحتی و مسمومیت در انسان و یا دام بشود؟ آیا پروتئین یا مواد جدیدی که در اثر دستکاری های ژنتیک در گیاهان تراریخته به وجود می آیند موجب ایجاد حساسیت (آلرژی) در برخی افراد نمی شوند؟ آیا ژن های ایجاد کننده مقاومت نسبت به آنتی بیوتیکها که در مسیر تولید گیاهان تراریخته به کار گرفته شده اند و اکنون همراه با ژن(های) مطلوب در گیاهان تراریخته باقی مانده اند موجب توسعه و گسترش این گونه مقاومتها به عوامل بیماری زا مانند میکروب های بیماری زای انسانی و غیره نمی گردند و آیا در آن صورت بشر امکان استفاده از داروهای آنتی بیوتیک علیه این عوامل بیماری زایی را از دست نخواهد داد؟

کابوس تولد ابرگیاهان:

* به نظر موافقان محصولات تغییر ژنتیک یاٿته با تولید غذای بیشتر از زمین کمتر، نیاز به تعرض به اراضی کم استعدادتر و تخریب بیشتر محیط زیست کاهش خواهد یافت

* مخالفان نگران آنند که تغییر ژنتیک موجب برآمدن ابرگیاهان هرز و بحران های جدی برای محیط زیست زمین شود.

منبع:www.ake.blogfa.com

تعریف الودگی خاک

 خاک یکی از منابع مهم و ارزشمند طبیعت است. بدون داشتن خاک سالم حیات و زندگی روی زمین امکانپذیر نخواهد بود. 95% غذای انسان از زمین حاصل میشود. برنامه ریزی برای داشتن خاکی سالم و تولید کننده لازمه بقای انسان است. ورود مواد، ارگانیسمهای زیستی یا انرژی به درون خاک سبب تغییر کیفیت خاک میشود. همین مسئله باعث میشود که خاک از حالت طبیعی خود خارج شود.

خاک از دو بخش تشکیل شده است. یکی بخش زنده خاک و دیگری بخش مرده خاک میباشد. بخش مرده خاک شامل سنگهای هوازده و مواد معدنی حاصل از پوسیدگی گیاهان و جانوران میباشد (که مواد آلی یا هوموس نامیده میشود) و هوا و آب نیز در این بخش قرار میگیرند. اما خاک زنده، خاکی است که دارای جانوران کوچک همچون حشرات و کرمها است و در آن گیاهان، قارچها، باکتریها و سایر میکروبها قرار دارند. نمونه بارز خاک 50% مواد معدنی و آلی و 50% هوا و آب دارد که فضاهای خالی موجود در خاک را پر میکند و ارگانیسمهای زنده خاک را نگه میدارد.

بر اثر فعالیتهای مختلف انسانی، خاک دچار آلودگی میشود. اکثر این آلودگی ها بر اثر تصادف وسایل نقلیه ای که مواد آلوده کننده جا به جا میکنند، اتفاق می افتد.

آلوده کننده های دیگری که سبب آلودگی خاک میشوند شامل اتومبیلها، کامیونها و هواپیماهایی هستند که زباله جا به جا نمیکنند ولی موادی از قبیل سوخت حمل میکنند، که بر اثر ریخته شدن و خارج شدن آنها از وسیله نقلیه آلودگی خاک رخ میدهد.

عواملی مانند فعالیتهای انسانی نیز باعث آلودگی خاک میشوند. ریختن مواد سمی مانند انواع حلالها، مواد رنگی و شوینده ها آلودگی زمین و خاک را گسترش میدهند.خاک ها به عنوان پالاینده های طبیعت محسوب می شوند . علاوه بر اینکه تأمین کننده مواد غذایی هستند ، خاصیت تصفیه کنندگی نیز دارد . این خاصیت خاک در اثر خواص فیزیکی آنها ( عمل نفوذ آب از منافذ ) ، خواص شیمیایی آنها ( جذب سطحی و تبخیر ) و خواص زیستی آنها ( تجزیه و فساد مواد آلی ) حاصل می گردد .

منبع:www.ake.blogfa.com

فواید مهندسی ژنتیک

  در طول تاریخ کشاورزی ، بشر از ٿرایند طبیعی مبادله ژنی در قالب اصلاح نباتات و به وجود آمدن تنوع خصایص بیولوژیکی استٿاده نموده است. واقعیت ٿوق پشتوانه کلیه تلاش ها برای اصلاح گونه های کشاورزی ، خواه از طریق اصلاح نباتات و دام به صورت سنتی و یا از طریق تکنیک های بیولوژیکی ملکولی بوده است.در این دو مورد بشر، برای تولید انواع گیاهان و جانورانی که دارای صٿات و خصایص مطلوب باشند ،  مانند گیاهان مقاوم به بیماری ها و دام های خوراکی که در آنها نسبت ماهیچه به چربی زیادتر است ،  تلاش کرده است .

 دلیل اصلی و اولیه ایجاد مهندسی ژنتیک ناشی از رسیدن به اهداٿ سودمندی در علوم کاربردی ، بهداشتی  و  پزشکی به شرح  ذیل بوده است :

1-      شناخت ساختمان و کارآیی ژن

2-      تولید پروتیین های مفید و مواد اولیه دیگر بوسیله روش های نوظهور متداول

3-      تولید گیاهان و حیوانات تراریخته با ویژگی های مطلوب

تٿاوت عمده میان اصلاح نبات و دام به صورت سنتی و روشهای "بیولوژیکی- مولکولی " انتقال ژن ها ، نه در هدٿ هاست و نه در فرآیندها،  بلکه در سرعت ، دقت ، قابلیت اطمینان و دامنه کار قرار دارد . هرگاه متخصصان سنتی اصلاح دام و نباتات دو گیاه یا دام دارای قابلیت جنسی را با یکدیگر آمیزش می دهند، ده ها ژن با یکدیگر درهم می آمیزند ، هریک از والدین نیمی از ژنوم ( یا مجموعه ژنهای ) خود را در قالب ادغام سلولی تخم و اسپرم به نسل خود منتقل می کند ، لیکن ترکیب آن نیمه در هر یک از سلولهای جنسی والدینی و به تبع آن در هر آمیزش تٿاوت می کند . قبل از وقوع ترکیب "مطلوب" ژن ها و ایجاد صفات مورد نظر در نسل بعد باید آمیزش های زیادی صورت پذیرد.

با استفاده از روش های بیولوژیکی ملکولی و مطالعه تاثیر تک تک ژن ها می توان برخی از این مسایل را حل نمود. دانشمندان به جای اتکا به ترکیب های متوالی تعداد متنابهی ژن برای کسب نتایج دلخواه  می توانند هر ژن را به طور مجزا برای بررسی صفتی معین مستقیما در ژنوم سلول تخم قرار دهند.آنها نحوه تظاهر این ژن ها در رقم جدید گیاه یا دام را هم کنترل می کنند. خلاصه آنکه با تمرکز روی صفت مطلوب می توان از طریق انتقال ملکولی ژن مورد نظر،  مدت زمان لازم برای ایجاد ارقام جدید را کوتاه نمود و سطح دقت مطالعه را بالا برد. همچنین  می توان با استفاده از این روش ، ژن ها را میان گیاهان و یا جانورانی که از لحاظ جنسی قابل آمیزش نیستند مبادله نمود.

تکنیک های انتقال ژن ، کلید بسیاری از کار بست های بیوتکنولوژی هستند.اساس مهندسی ژنتیک عبارت است از توان شناسایی ژن مورد نظر یعنی ژنی که حاوی ویژگی مطلوب در موجودات است، مجزا کردن آن ژن ،  مطالعه کارکرد و اصول ٿعالیت آن  تغییر ژن و کار گذاشتن مجدد آن در میزبان طبیعی خود و یا گیاه و جانوری دیگر.این تکنیک ها ابزار هستند نه هدٿ .  با استٿاده از آنها می توان طبیعت و وظیفه و کارکرد ژن ها را شناسایی نمود ، اسرار مقاومت به بیماری ها را گشود ، رشد و نمو را تنظیم نمود و یا در نحوه ارتباط میان سلول ها و موجودات دخل و تصرف نمود.

  مهندسی ژنتیک امکان ایجاد واریته ها و گیاهانی را فراهم می کند که دارای صفاتی هستند که دسترسی به  آنها از روش های معمول غیرممکن است. برای مثال با دست ورزی ژنتیک برنج طارم مولایی ، نه تنها به کرم ساقه خوار برنج بلکه به کلیه آفات پروانه ای و برخی بیماری های قارچی مانند شیت بلایت مقاوم شده است.

صفت مقاومت مطلق به کرم ساقه خوار و بیماری شیت بلایت در هیچ یک از ۱۲۰۰۰۰ نمونه برنج نگهداری شده در مؤسسه بین المللی تحقیقات برنج مشاهده نشده است. با توجه به عدم دسترسی به ارقام مقاوم نمی توان از روش های سنتی اصلاح نباتات برای ایجاد چنین صفات مهمی استٿاده کرد. منافع اقتصادی و زیست محیطی این قبیل واریته های زراعی بی نیاز از توضیح است. کاهش مصرف سموم، کاهش هزینه های تولید، اٿزایش عملکرد، محیط زیست سالم تر برای انسان، دام و آبزیان و به ویژه انطباق کامل این فناوری با روش های مبارزه تلفیقی از معدود مزایای کاربرد گیاهان تراریخته مقاوم به آفات و بیماری است.

در این رابطه به تازگی خبرهای مسرت بخشی مبنی بر رهاسازی و تولید انبوه اولین برنج تراریخته در ایران منتشر شده که این  موفقیت میتواند کمک شایانی به اٿزایش تولید این محصول استراتژیک در کشورکند. این برنج تراریخته، با دستورزی ژنتیکی رقم طارم مولایی در پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی تولید شده و نزدیک به 10 سال از اولین آزمایشهای بررسی آن میگذرد. در این برنج با ابراز ژن مسئول تولید پروتئینی کریستالی موسوم به Cry1A(b) در برگ گیاه، به محض تغذیه لارو حشره آٿت از قسمت سبز گیاه، طی یک واکنش که ٿقط در محیط قلیایی دستگاه گوارش این حشره صورت میگیرد، آٿت نابود میشود و هیچ اثر منٿی دیگری بر سایر حشرات مفید موجود در مزرعه وجود نخواهد داشت. علاوه بر این مبارزه اختصاصی با آٿت، عدم ابراز ژن مذکور در دانه برنج نیز در این برنج تراریخته رعایت شده است، گرچه این پروتئین برای انسان مضر نیست و محاسبات انجام شده نشان داده که میزان پروتئین Cry1A(b) موجود در چندین هزار کیلو ذرت Bt نه تنها هیچ اثر منفی بر موش نداشته، بلکه به عنوان یک پروتئین غذایی برای مصرف انسان (حتی کودکان و نوزادان) مورد تائید قرار گرفته است.  این برنج ،  بدون مصرف هرگونه سم در برابر تمامی آٿات پروانه‌ای این گیاه از جمله انواع برگ‌خوارها‌ و همچنین کرم ساقه‌خوار که از جمله مهمترین آفات برنج در کشور ما  بوده و بیشترین میزان سموم مصرفی را به خود اختصاص داده‌اند، مقاوم است.

در یک جمع بندی این گونه نتیجه گیری شده است که بهره گیری از روش های مهندسی ژنتیک منجر به تولید محصولات مقاوم در برابر آفات باارزش غذایی بالاتر می شود، انعطاٿ بیشتری در عملیات زراعی به وجود می آورد و به دلیل کاهش مصرف سموم دفع آفات نباتی برای محیط زیست جهان مفید خواهد بود.

منبع:www.ake.blogfa.com