باران اسیدی

باران اسیدی:

یکی از مشکلات جدی محیط زیست که امروزه بشر در اکثر نقاط جهان با آن درگیر است، باران اسیدی می‌باشد. باران اسیدی به پدیده‌هایی مانند مه اسیدی و برف اسیدی که با نزول مقادیر قابل توجهی اسید از آسمان همراه هستند، اطلاق می‌شود.

باران هنگامی اسیدی است که میزان PH آب آن کمتر از 5،6 باشد. این مقدار PH بیانگر تعادل شیمیایی بوجود آمده میان دی‌اکسید کربن و حالت محلول آن یعنی بی‌کربنات ( HCO3 ) در آب خالص است.

باران اسیدی دارای نتایج زیانبار اکولوژیکی می‌باشد و وجود اسید در هوا نیز بر روی سلامتی انسان اثر مستقیم دارد. همچنین بر روی پوشش گیاهی تأثیرات نامطلوبی می‌گذارد.

 دید کلی

در چند دهه اخیر میزان اسیدیته آب باران ، در بسیاری از نقاط کره زمین افزایش یافته و به همین خاطر اصطلاح باران اسیدی رایج شده است. برای شناخت این پدیده سوالات زیادی مطرح گردیده است که به عنوان مثال می‌توان به این موارد اشاره کرد: چه عناصری باعث تغییر طبیعی باران می‌شوند؟ منشا این عناصر چیست؟ این پدیده در کجا رخ می‌دهد؟

معمولا نزولات جوی به علت حل شدن دی‌اکسید کربن هوا در آن و تشکیل اسید کربنیک بطور ملایم اسیدی هستند و PH باران طبیعی آلوده نشده حدود 5.6 می‌باشد. پس نزولاتی که به مقدار ملاحظه‌ای قدرت اسیدی بیشتری داشته باشند و PH آنها کمتر از 5 باشد، باران اسیدی تلقی می‌شوند.

تاریخچه

پدیده باران اسیدی در سالهای پایانی دهه 1800 در انگلستان کشف شد، اما پس از آن تا دهه 1960 به دست فراموشی سپرده شد. « اسمیت » در سال 1873 واژه باران اسیدی را برای اولین بار مطرح کرد. او پی برد که ترکیب شیمیایی باران تحت تاثیر عواملی چون جهت وزش باد ، شدت بارندگی و توزیع آن ، تجزیه ترکیبات آبی و سوخت می‌باشد. این محقق متوجه اسید سولفوریک در باران شد و عنوان نمود که این امر ، برای گیاهان و اشیا واقع در سطح زمین خطرناک است.

« موتا » و « میلو » در سال 1987 عنوان داشتند که دی‌اکسید کربن با اسید سولفوریک و اسید نیتریک عوامل اصلی تعیین کننده میزان اسیدی بودن آب باران هستند، چرا که در یک فاز آبی به صورت یونهای نیترات و سولفات در می‌آیند و چنین یونهایی به آب باران خاصیت اسیدی می‌بخشند.

عوامل موثر در اسیدیته باران

آب باران هیچگاه ، کاملا خالص نبوده و با پیشرفت صنعت بر ناخالصیهای آن افزوده شده است. ناخالصی طبیعی باران بطور عمده ناشی از نمکهای دریایی است و گازها و دودهای ناشی از فعالیت انسان در فرآیند ابرها دخالت می‌کنند.

آتش سوزی جنگلها نیز ، از جمله عواملی است که در میزان اسیدیته آب باران نقش دارد. فرآیندهای بیولوژیکی ، آتشفشانی و فعالیتهای انسان ، مواد آلوده کننده جو را در مقیاس محلی ، منطقه‌ای و جهانی در فضا منتشر می‌کنند. به عنوان مثال ، در صورت وجود جریانات باد در نواحی صنعتی ، مواد خارج شده از دودکشهای کارخانه‌ها در سطح وسیعی در فضا پراکنده می‌شوند.

اسیدهای موجود در باران اسیدی

اسیدهای عمده در باران اسیدی ، اسید سولفوریک و اسید نیتریک می‌باشد. بطور کلی این اسیدها به هنگام حمل توده هوایی که آلاینده‌های نوع اول مثل و را دربر دارند، بوجود می‌آیند. از این رو معمولا محل نزول باران اسیدی دورتر از منبع آلاینده‌ها می‌باشد. باران اسیدی یک مشکل آلودگی است که به علت حمل دوربرد آلاینده‌های هوا توسط باد حد و مرز جغرافیایی نمی‌شناسد.

منابع تولید دی‌اکسید گوگرد

بطور کلی در مقیاس جهانی بیشتر بوسیله آتشفشانها و توسط اکسایش گازهای گوگرد حاصل از تجزیه گیاهان تولید می‌شود. این دی‌اکسید گوگرد طبیعی معمولا در قسمتهای بالای جو انتشار می‌یابد. بنابراین غلظت آن در هوای پاکیزه ناچیز می‌باشد. منبع عمده تولید ناشی از فعالیتهای انسانی احتراق زغالسنگ می‌باشد.

دی‌اکسید گوگرد بوسیله صنعت نفت به هنگام پالایش نفت یا تصفیه گاز طبیعی مستقیما یا به صورت در هوا انتشار می‌یابد. بیشتر کانیهای با ارزش در طبیعت به صورت سولفید یافت می‌شود. بنابراین هنگام استخراج و تبدیل آنها به فلز آزاد مقداری در هوا آزاد می‌شود و در اثر ترکیب با ذرات ریز بخار آب به تبدیل می‌گردد و در اثر کاهش دما در قسمتهای بالای جو به صورت باران اسیدی به زمین برمی‌گردد.

منابع تولید اکسیدهای نیتروژن

در هوای غیر آلوده به مقدار کم در اثر ترکیب اکسیژن و نیتروژن موجود در هوا هنگام رعد و برق ، وجود دارد و همچنین مقداری هم از رها شدن اکسیدهای نیتروژن از منابع زیستی حاصل می‌شود، اما که به عنوان آلاینده جوی محسوب می‌شود، از نیروگاهها و دود اگزوز خودروها ناشی می‌شود.

باران اسیدی در آمریکای جنوبی

پیرامون معضل باران اسیدی ، به ویژه در مورد مناطق صنعتی که میزان PH کمتر از 3 دارند، تاکنون مقالات زیادی منتشر شده است. با وجود این بعضی از محققین معتقدند که برخی از این مقالات مستند نیستند و PH طبیعی باران توسط فعالیتهای مختلف انسانی ، چنان تغییر می‌کند که تعیین یک استاندارد ، غیرممکن می‌باشد. در ارتباط با این مطلب می‌توان مثالهایی از آمریکای جنوبی زد. جایی که میزان PH آب باران ، هم در جنگلهای آمازون و هم در شهرهای سائوپائولو و ریدوژانیرو و باربر 4،7 است. در جنگل آمازون موارد زیر در اسیدی شدن تاثیر اساسی دارند:

اسیدسولفوریک که خود از اکسید شدن سولفید هیدروژن (از مواد فرار مناطق مردابی) تشکیل می‌شود.

اسید آلی که از سوختن مواد آلی بوجود می‌آید.

عملکرد و آثار بارانهای اسیدی که بطور طبیعی مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته است، ما را به سوی رخدادها زیستی فاجعه‌آمیز هدایت می‌کند. با وجود اینکه این پدیده منشا طبیعی دارد، محققان بر این باورند که عملکرد انسان در این رابطه بسیار تاثیر گذار است.

باران قلیائی

نکته مهمی که باید به آن اشاره کرد، این است که در بعضی از مواقع ، PH آب باران حتی در جو بسیار آلوده هم در 5،6 ثابت باقی می‌ماند. دانشمندان این مسئله را به حضور ترکیبات قلیائی در کنار اسید نسبت می‌دهند.

چنانچه میزان ترکیبات قلیائی شدیدا افزایش یابد، PH باران به بیش از 7 نیز می‌رسد. در این صورت به جای باران اسیدی ، باران قلیائی خواهیم داشت. ضمنا گروهی از عناصر شیمیایی در جو وجود دارند که حالت اسیدی را طی واکنشهایی خنثی می‌کنند. خاک بیایانها ، منبع طبیعی و با ارزش این عناصر قلیایی است. از جمله منابع غیرطبیعی عناصر قلیایی آلوده کننده جو می‌توان به کارخانه‌های تولید کننده سیمان و فعالیتهای استخراج معادن اشاره نمود.

اثرات بوم شناختی باران اسیدی

آلاینده‌های نوع اول هوا مانند و آب باران را چندان اسیدی نمی‌کنند، اما این آلاینده‌ها می‌توانند طی چند ساعت یا چند روز به آلاینده‌های نوع دومی مثل و تبدیل شوند که هر دو در آب بسیار انحلال پذیر و جز اسیدهای قوی می‌باشند. در واقع تمام قدرت اسیدی در باران اسیدی ، به علت وجود این دو اسید است.

میزان تأثیر باران اسیدی بر روی حیات زیست شناختی در یک منطقه به ترکیب خاک و صخره سنگی که در زیر لایه سطحی زمین آن منطقه واقع است، بستگی دارد. مناطقی که در زیر لایه سطحی زمین گرانیت یا کوارتز دارند، بیشتر تحت تاثیر قرار می‌گیرند، زیرا خاک وابسته به آن ، ظرفیت کمی برای خنثی کردن اسید دارد. چنانچه صخره سنگی در زیر لایه سطحی زمین از نوع سنگ آهک یا گچ باشد، اسید بطور موثر خنثی می‌شود، زیرا کربنات کلسیم به صورت باز عمل کرده و با اسید وارد واکنش می‌شود.

تاثیر روی اکوسیستم آبی

دریاچه‌های اسیدی شده به علت شسته شدن سنگها بوسیله یون هیدروژن دارای غلظتهای بالای آلومینیوم هستند. قدرت اسیدی بالا و غلظتهای بالای آلومینیوم عامل اصلی کاهش جمعیت ماهیهاست. ترکیب زیست شناختی دریاچه‌های اسیدی شده به شدت دچار تغییر می‌شود و تکثیر ماهیها در آبهای دارای قدرت اسیدی بالا کاهش می‌یابد. وقتی PH خیلی پایین‌تر از 5 باشد، گونه‌های اندکی زنده مانده و تولید مثل می‌کنند. آب دریاچه‌های اسیدی شده اغلب زلال و شفاف می‌باشد و این به علت از بین رفتن زندگی گیاهی و جانوری این دریاچه‌ها می‌باشد.

تاثیر روی گیاهان و جنگلها

تاثیر باران اسیدی بر روی جنگلهای و محصولات کشاورزی را به دشواری می‌توان تعیین کرد. ولی با این وجود بررسیهای آزمایشگاهی حاکی از این هستند که گیاهان زراعی رشد یافته در شرایط بارانهای اسیدی رفتار متفاوتی نشان می‌دهند. محصولات برخی افزایش یافته و محصولات گروهی کاهش می‌یابد.

آلودگی هوا اثرات بدی روی درختان دارد. اسیدی شدن خاک ، مواد غذایی موجود در آن را شسته و از بین می‌برد. باران اسیدی که در جنگلها می‌ریزد، ازن و سایر اکسنده‌های هوا ، که درختان جنگلی در معرض آنها قرار دارند، تاثیر نامطلوبی روی درختان و پوشش گیاهی می‌گذارد و این تاثیرات نامطلوب وقتی با خشکسالی ، دمای بالا و بیماری و … همراه باشد، ممکن است باعث خشک شدن درختان شود.

جنگلهای ارتفاعات بالا بیش از همه تحت تاثیر ریزش باران اسیدی هستند. قدرت اسیدی در مه و شبنم بیش از باران است، زیرا در مه و شبنم آبی که موجب رقیق شدن اسید شود، کمتر است. درختان برگ ریز که با باران اسیدی آسیب می‌بینند، به تدریج برگهای خود را از بالا به پائین از دست می‌دهند و اکثر برگهای خشک شده در بهار بعدی تجدید نمی‌شوند.

بعضی از اثرات مهم باران های اسیدی که « فومارو » در سال 1997 نیز به آنها اشاره کرده است، عبارتند از:

مضر برای انسان : ایجاد تنگی نفس ، برونشیت ، التهاب ریه ، آنفلوآنزا و سرماخوردگی

تخریب جنگلها : ریختن برگها ، تخریب ریشه توسط باکتریها، کاهش روند رشد ، تقلیل میزان محصول دهی ، کم شدن قدرت حیات.

خطرناک برای دریاچه‌ها : مرگ صدها گونه زیستی

تسریع در خوردگی مواد : خوردگی وسایل نقلیه و بناهای تاریخی

منبع

مالچ های پلاستیکی

تاریخچه:

  یکی از اجزاء مهم plasticulture   مالچ پلاستیکی است که به صورت تجاری در روی گیاهان از اوایل سال 1960 استفاده شده و کاربردش هنوز هم در سرتاسر جهان رو به افزایش است.

اصطلاح مالچ از کلمه انگلیسی mulch   منشاء گرفته که در اصل به معنی پوشش است. در حقیقت می توان مالچ و مالچ پاشی را روشی برای ایجاد پوششی در سطح خاک قلمداد نمود که با اهداف و دیدگاههای متفاوت مورد استفاده قرار می گیرد. استفاده از انواع مالچ ها و مالچ پاشی در زراعت، باغبانی، حفاظت خاک و تثبیت ماسه های روان و توسعه فضای سبز در سالهای اخیر گسترش فراوانی یافته است.

مالچ یکی از عملیات قدیمی است که توسط باغبانان به مدت طولانی است که برای کنترل علف هرز و حفظ رطوبت پیرامون میوه، سبزی و گل گیاهان استفاده می شود. به طور سنتی، فقط از علوفه، علف چیده شده، برگها و دیگر مواد که به آسانی تجزیه می شوند برای این کار استفاده می شوند.

مالچ پلاستیکی سیاه یا شفاف (پلی اتیلن) برای تولید گیاهان در میانه های سال 1960 در us  استفاده شد. در 10 سال گذشته بهرحال، ابداعات جدید در تکنولوژی ساختن پلاستیک نتایجی در محصول و محصولات پلاستیک جدید برای کشاورزان داشته است، مانند مالچ های قابل تجزیه توسط نور، مالچ سفید/سیاه و مالچ های رنگی متفاوت. کشاورزان آمریکا از 200 میلیون پوند مالچ پلاستیکی در سال استفاده می کنند.

مالچ های پلاستیکی برای به دست آوردن عملکرد بیشتر و زودرس تر گیاهان در حال افزایش است. مخصوصا برای گونه های گرمادوست مانند فلفل، ذرت، گوجه فرنگی و گیاهان پیچک دار.

مالچ آلی:

مالچ های آلی که از قدیم استفاده می شوند شامل علف خشک، کاه و کلش، پوست درخت، چوب خرد شده، برگ، علف چیده شده، خاک اره و کمپوست که این مواد به سهولت در دسترس هستند. این نوع مالچ ها علف های هرز را کنترل می کنند و همچنین می توانند مواد مغذی و آلی به خاک اضافه کنند، خاک را در برابر فرسایش حفاظت کنند، بهبودی بافت خاک، بهبودی ظرفیت و نگهداری رطوبت و البته باید توجه داشت که در هنگام استفاده از این گونه مواد (در مواردی که از کربن غنی هستند) مانند خاک اره و چوب خرد شده باید یه مقدار کافی نیتروژن به خاک اضافه کرد. 

مالچ پلاستیکی:

لایه پلی اتیلن با ضخامت 5/1-9/0 mil  و پهنای 4 feet بیشترین و معمولی ترین مالچ پلاستیکی است و بیشتر با گیاهان نشاءی به کار می روند.

انواع مختلفی از مالچ پلاستیکی در دسترس است. پلاستیکهای شفاف و IRT  بیشترین پتانسیل را برای گرم کردن خاک داشتند. آنها تشعشعات رسیده و امواج بلند را از خاک به دام می اندازد. مالچ های سیاه بیشتر توسط انتقال موجب گرم شدن خاک می شوند. به غیر از گرم کردن خاک، کنترل علف هرز یک نکته مهم در تکنولوژی مالچ است. مالچ شفاف به علف هرز به فراوانی اجازه می دهد که رشد کند و این ممکن است فواید گرم کردن خاک را منتفی کند. مالچ های سیاه به طور موثری کنترل علف های هرز را انجام می دهند. مالچ های  IRT  مخلوطی از مالچ شفاف در گرم کردن و مالچ سیاه در کنترل علف هرز هستند.

پژوهشگران نشان دادند که زودرسی 14- 7 روز و عملکرد 4 -3 برابر در روی مالچ پلاستیکی افزایش یافته نسبت به محصولات رشد کرده در روی زمین بدون پوشش.

منبع

دعوت به همکاری از هم رشته ای های اصلاح نباتات

سلام دوستان اگر هم رشته ای ما هستید می توانید در وبلاگ کنار ما باشید تا در  وبلاگ مطالب مقالات شما نیز به نمایش در اید در صورتی که تمایلی به این کار دارید در بخش تماس با من  این مطلب را به ما گزارش دهید تا نام و کدی برای شما به عنوان نویسنده ایجاد شود.با تشکر فراوان.امیر 

دنیای ناشناخته خاک ها

دنیای ناشناخته خاک ها

آیا تاکنون به این مساله اندیشیده اید که چرا اغلب از آب به عنوان مایه حیات نام برده می شود در حالی که خاک نیز عامل حیاتی دیگری است که خود جسم حیات محسوب می شود و از آن کمتر صحبت می شود.

آیا تاکنون به این مساله اندیشیده اید که چرا اغلب از آب به عنوان مایه حیات نام برده می شود در حالی که خاک نیز عامل حیاتی دیگری است که خود جسم حیات محسوب می شود و از آن کمتر صحبت می شود؟ متخصصان خاک شناسی چگونگی تشکیل و تکامل خاک و شناخت خصوصیات فیزیکی ، شیمیایی و بیولوژیکی آن را مورد بررسی و مطالعه قرار می دهند تا با شناخت خصوصیت خاک ها و واکنش آنها با دیگر عوامل اکوسیستم ، به ما کمک کنند تا تاثیر فعالیت های بشری و پدیده های طبیعی را بر خاک و اراضی و همچنین تاثیر خاک را در استفاده تعریف شده ، پیش بینی ، کنترل و مدیریت کنیم. حال یکی از دانشجویان مقطع دکتری دانشگاه صنعتی اصفهان در تحقیقات رساله دکتری اش از روش نوین نقشه برداری خاک ها بهره گرفته است. گذری بر مطالعات انجام شده از سوی دکتر نورایر تومانیان برایتان جالب خواهد بود. در عمده کشورهای پیشرفته جهان ، علم کاربردی خاک شناسی در سطوح بالایی از سازمان های اجرایی قرار دارد و هر نوع فعالیت محیطی یا برنامه و پروژه عمرانی ، ملزم به هماهنگی با این علم است تا تاثیرات منفی فعالیت ها بر منابع به حداقل برسد و از آن حفاظت کافی به عمل آید. کاملا هویداست که ارزش خاک از آب کمتر نیست. دامنه وظایفی که این علم بر دوش دارد ، ما را بر آن می دارد که مثل مقوله آب ، حداقل در سطح یک معاونت وزارتخانه به آن بپردازیم. برای تصمیم گیری بجا و پایدار ، برنامه ریزی صحیح ، اجرای برنامه های آمایش سرزمین و توسعه پایدار ، هر کشور مجبور به تشکیل هرم اطلاعاتی از منابع مادری خود در مقیاس های مختلف است و گریزی از آن نیست. این ، شدنی نیست مگر با تصویب قوانین لازم و ملزم کردن دستگاه های اجرایی برای جامه عمل پوشاندن به این اهداف.

● نقشه برداری خاک ها نقشه برداری خاک ها فرآیند تشخیص جوامع متفاوت خاک های موجود در منطقه مورد مطالعه ، تعیین پراکنش و توزیع واحدهای خاک و خصوصیات فیزیکی ، شیمیایی و بیولوژیکی آنهاست که به صورت نقشه واحدهای خاک و داده های کمی خصوصیات مربوطه ارائه می شود. در این فرآیند از علم ژئومرفولوژی برای تشخیص جوامع خاکها ، از علم تاکسونومی برای نامگذاری و تفکیک کوچکترین واحد آنها (معادل گونه های موجودات زنده) و از تجزیه های آزمایشگاهی برای ارائه کمیت خصوصیات وابسته استفاده می شود. در حقیقت نقشه برداری تنها فرآیندی است که طی آن می توان داده ها و اطلاعات لازم برای ساخت هرم اطلاعاتی خاک ها (پایگاه داده ها) در سطح جغرافیایی کل کشور را فراهم آورد. نقشه ها و اطلاعات ارائه شده براساس نیاز برنامه های کشوری و اهداف متفاوت در مقیاس های متعددی تهیه می شوند. هر چه مقیاس کوچکتر در نظر گرفته شود ، نقشه ها با استفاده از نمونه های کمتری تهیه می شوند (نمونه های کمتر با فاصله بیشتر برداشته شوند) ، لذا از خلوص و صحت کمتری برخوردارند. کاملا معلوم است اگر نیاز به اطلاعات و داده های دقیق تری باشد ، باید مطالعات در مقیاس بزرگتری انجام شود (نمونه های بیشتر با فواصل کمتر برداشته شوند) ، در نتیجه احتیاج به صرف هزینه و زمان بیشتری خواهد بود.

● اصول نقشه برداری خاک در نقشه برداری مرسوم با استفاده از تفسیر عکسهای هوایی ، واحدهای اراضی با توجه به شکل ، پستی و بلندی و موقعیتشان تشخیص داده شده و توسط ترسیم مرز از هم تفکیک می شوند. از گستره خاک های هر واحد اراضی به صورت شبکه ، نمونه برداری می شود. در نقاط مشخص شده مقطع خاک تا عمق ۱.۵ متری تشریح و از خصوصیات لایه های مختلف یادداشت برداری می شود. واحدهای خاک براساس شواهد ژنتیکی و با استفاده از کلید تاکسونومی نامگذاری می شوند. خاک شناس با توجه به دانشی که از چگونگی تشکیل و تکامل خاک ها در ذهن دارد ، به صورت کاملا نظری ، مجموعه های مقاطع خاک با کلیت ژنتیکی یکسان را مرزگذاری و حاصل را به صورت نقشه خاک ارائه می کند. از بین نمونه های محاط شده در هر واحد تعریف شده ، نمونه های یک مقطع خاک به آزمایشگاه ارسال و نتیجه آزمایش ها به عنوان خصوصیات کمی آن واحدها ارائه می شود. در این فرآیند ، دقت و صحت نقشه های حاصل ، شدید به دانش خاک شناس ، تجربه و توانایی او در درک فرآیندهای تشکیل دهنده خاک و زمین نما وابسته است.

 ● تکنیک های ریاضی در خاک شناسی طی دهه اخیر ، روشهای تشریح و طبقه بندی کمی و مطالعه الگوهای توزیع مکانی خاک ها به صورت کاملا عملی توانسته است به انتقادهای وارده به خاک شناسی مرسوم فایق آید. این شاخه علمی نوین در حال رشد به نام «خاک آمار» معروف است. به کارگیری تکنیک های ریاضی و آماری برای مطالعه چگونگی تکامل و تکوین خاک ها ، ارائه نقشه توزیع و پراکنش خاک ها و خصوصیات وابسته است. به تعریفی دیگر ، خاک آمار مطالعه خاک ها با در نظر گرفتن عدم قطعیت در اندازه گیری های متغیرهاست. در عمده کشورهای پیشرفته جهان ، علم کاربردی خاک شناسی در سطوح بالایی از سازمان های اجرایی قرار دارد خاک آمار فضای تعاملی بین خاک شناسی ، آمار و ریاضیات کاربردی و علم زمین داده نگاری یا داده های مکانی است. توسعه این فضای علمی در حال رشد انعکاس به کارگیری تئوری مجموعه های فازی و زمین آمار در مدل کردن داده های خاک و همچنین حاصل توسعه فناوری ، مخصوصا تکنیک های سنجش از دور و نزدیک و تکامل سخت افزاری و نرم افزاری رایانه هاست.

 ● نقشه برداری خاک آماری نقشه برداری خاک آماری عبارت از تولید کمی نقشه و اطلاعات خاک به روشهای آماری ، ریاضی و زمین آماری است. چون در این روشها نقاط مشاهده نشده به صورت رقومی تخمین زده می شود ، به آنها روشهای نقشه برداری تخمینی یا نقشه برداری رقومی خاک ها اطلاق می شوند. در سالهای اخیر ، به دلیل افزایش منابع داده های کمکی یا محیطی ، نقشه برداری رقومی خاک ها پیشرفت سریعی کرده است. در این مقوله ، پارامترهای سرزمین و تصاویر ماهواره ای ، نقش تعیین کننده داشته اند. روشهای خاک آماری یا به عبارت دیگر، خاک شناسی کمی ، با استفاده از بینش خاک زمین نما در هسته مرکزی فعالیت های خود ، آن را با تئوری های ریاضی و آمار در قالب سامانه های اطلاعات جغرافیایی درهم آمیخته ، سعی در ایجاد داده و اطلاعات متراکم مورد نیاز تمامی شاخه های علمی فعال در محیط جغرافیایی دارد.

● تکنیک های علمی جدید هدف از به کارگیری روشهای کمی و عددی جدید این نیست که آنها جانشین تمام دانش صحرایی و کل بینش خاک زمین نمای خاک شناس شوند ، بلکه سعی بر آن است که ضمن ارتقای علم خاک شناسی ، تمام دانش خاک شناس به صورت ساده و قابل فهم برای بخشهای مختلف ارائه شود و داده های وابسته به تنوع ، تغییرات و توزیع و پراکنش زمانی مکانی خاک ها در دسترس همه قرار گیرد. خاک شناس برای ادراک این که در محدوده مورد نظر باید چه نوع خاکی انتظار داشته باشد ، با استفاده از تجربه و دانش خود و در هم آمیختن تمام اطلاعات موجود از فاکتورهای خاک سازی و تجزیه و تحلیل داده های ژنتیکی خاک ها در ذهن خود نتیجه گیری و محدوده هایی را برای تک تک خاک ها ترسیم می کند.

● یک رساله و روش نوین نقشه برداری خاک ها در مطالعه انجام گرفته ، با تبدیل تجزیه و تحلیل های ذهنی خاک شناس به روابط ریاضی ، ذهن خاک شناس بازسازی می شود. از آنجا که روش مرسوم مطالعات خاک ها نقشه و داده ها را به صورت غیررقومی ارائه می کند ، امکان نگهداری و تجمیع داده ها در کشور را بسیار مشکل کرده ، فرآوری و ارتقای اطلاعات را نیز تقریبا غیرممکن می سازد. با اجرای این رویکرد در کشور می توان نقشه و داده های مطالعات قبلی را ارتقا داد و همراه با داده های جدید ، هرم اطلاعاتی مناسبی در سیستم های مکاندار اطلاعات جغرافیایی ایجاد کرد و برای هرگونه تصمیم گیری و برنامه ریزی آنها را نمایش داد و تجزیه و تحلیل کرد.

منبع

جادوی خاک(قارچ دنبالان)

جادوی خاک

یک پدیده ی طبیعی یا یک پیچیدگی بزرگ،یک گیاه شگفت انگیز؛بدون گل،جوانه،شاخه،ساقه و حتی ریشه در فضایی کاملا تاریک ودور از دید؛در زیر خاک و هیچ کس نمی تواند پیش بینی کند که کجا و یا کی رشد می کند. کاملا وحشی،چرا که تمدن بشری با ان همه ادعا هنوز نتوانسته پرده از جادوی خاک بردارد.دنبلان سیاه یا Truffle ،نوعی قارچ خوراکی است که در زیر زمین می روید.خاستگاه این قارچ اروپا(فرانسه و ایتالیا)می باشد.دنبلان سیاه به صورت همزیست با ریشه درختان بخصوص بلوط و فندق بوده.به دلیل مقدار بسیار کم ان در طبیعت و غیر ممکن بودن پرورش ان به صورت مصنوعی بسیار با ارزش و گران قیمت می باشد که گاهی قیمت ان با مرغوب ترین خاویار جهان برابری می کند.الکساندر دوما نویسنده مشهور فرانسوی که در امور تغذیه تخصص داشته،ان را الماس سیاه لقب داده است.

اولین دست نوشته های بشر در مورد این گنجینه ی غذایی ارزشمند قدمتی سه هزار ساله دارد.دنبلان سیاه در هر کشور به اسامی متفاوتی نامیده می شود؛در مراکش به ان Terfez می گویند.در مصر Terfaz ،در کویت Fagga ،در عربستان Hag ،در عراق kamma یا kima و در ایران نیز به کشنج و یا دنبلان و یا دمبل معروف است.کمیت محصول به عوامل متعددی از جمله میزان بارندگی و پراکنش ان و هم چنین تراکم گیاهی دارد.قارچ دنبلان را به دلیل ماندگاری کم،محصولی فاسد شدنی می دانند.لازم به ذکر است که دنبلان حدود 9% پروتئین با خاصیت جذب سریع(همانند پروتئین های جانوری)و مواد معدنی بسیار با ارزشی را داراست.

منبع:.www.ake.blogfa.com

ساختار دمبرگ سیب

دمبرگ سیب:

ده فایده مواد آلی در خاک

ده فایده مواد آلی در خاک

سرچشمه مواد آلی خاک، بقایای حیوانی و بازمانده های گیاهی است.

 این مواد از ابتدای ورود به خاک تحت تاثیر مستقیم موجودات زنده و گروههای میکروبی آن قرار می گیرند و تغییرات زیادی می یابند.

 دو پدیده عمده در این تغییر ماهیت مواد شناخته شده اند. پدیده اول معدنی شدن(Mineralization) و پدیده دوم هوموسی شدن(Humiification) است.

 با توجه به اینکه خاکهای ایران از نظر مواد آلی فقیر می باشند افزایش ماده آلی خاکها برای حفظ حاصلخیزی و تداوم فعالیت موجودات زنده خاکزی امری ضروری است.

 در اهمیت ماده آلی همین بس که آن را به عنوان قلب کشاورزی پایدار نام نهاده اند و همچنین نقش آن را در خاک همانند نقش خون در بدن دانسته اند.

فواید مواد آلی در خاک به اندازه ای متنوع و زیاد است که انسان را به یاد فواید نوشته شده بر روی برچسب داروهای قدیمی می اندازد ولی خوشبختانه این فواید در مورد مواد آلی کاملا واقعیت دارد:

1- مواد آلی منبع تامین 95-90 درصد ازت مورد نیاز گیاه در خاکهای کود نخورده است.

2- مواد آلی می تواند منبع مهم تامین فسفر و گوگرد قابل استفاده گیاه باشد مشروط به اینکه مقدار هوموس خاک به دو درصد یا بیشتر برسد.

3- مواد آلی بطو مستقیم یا غیر مستقیم با افزایش فعالیت میکروبی باعث تولید مقدار زیادی مواد تشکیل دهنده خاکدانه ها از جمله پلی ساکاریدها می شود.

4- مواد آلی غالبا 70-30 درصد از کل ظرفیت تبادل کاتیونی(CEC) خاک را تشکیل می دهند. سطوح زیاد قابل دسترس در هوموس، محل های تبادل کاتیونی زیادی دارد که عناصر غذایی را برای استفاده بعدی گیاه نگه می دارد. علاوه براین، فلزات سنگین آلوده کننده مانند سرب، کادمیم و فلزات مشابه که معمولا به علت استفاده از فاضلابها وارد خاک می شوند را جذب سطحی می کند و از این طریق به پاکسازی محیط کمک می کند.

5- مواد آلی عموما مقدار آب موجود در خاک در حالت ظرفیت مزرعه و همچنین مقدار آب قابل استفاده در خاکهای شنی را افزایش داده و تهویه خاکهای رسی را با افزایش خاکدانه سازی و در نتیجه ایجاد خلل و فرج بزرگتر، زیادتر می کند.

6- مواد آلی به عنوان یک کلات عمل می کند و در نتیجه قابلیت استفاده و تحرک عناصر کم مصرف را افزایش می دهد.

7- مواد آلی کربن مورد نیاز بسیاری از میکروارگانیسم های مفید خاک از جمله بعضی از باکتریهای تثبیت کننده ازت (مانند ازتوباکترها) را فراهم می کند.

8- وقتی که ماده آلی به عنوان پوشش دهنده ( مالچ) به سطح خاک اضافه می شود، فرسایش خاک را کاهش می دهد.

9- مواد آلی با جلوگیری از تابش مستقیم آفتاب مانع از دست رفتن رطوبت خاک می شود و در زمستان و تابستان دمای خاک را متعادل نگه می دارد.

10- هوموس ناشی از ماده آلی، مقاومت خاک را در برابر تغییرات سریع اسیدیته، قلیاییت و شوری و همچنین صدمه آفت کشها و فلزات سمی سنگین افزایش می دهد.

منبع

آشنایی با رشته خاکشناسی

آشنایی با رشته خاکشناسی

خاکشناسی (Soil Science) دانش مطالعه و طبقه بندی خاک، بر اساس خصوصیات فیزیکی (مانند بافتیا ساختمان)، شیمیایی (مانند هدایت الکتریکی محلول خاک و میزان سدیم موجود) و زیستی آن است.

دانش خاکشناسی خاک را به عنوان ترکیب طبیعی بسیار پیچیده، که از هوازدگی فیزیکی و بیوشیمیایی بوجود آمده مورد بررسی قرار می‌‌دهد. یک پدولوژیست خاک را به عنوان یک ترکیب مطالعه می‌‌کند و کاربردهای آن را مد نظر قرار نمی‌دهد. خاکشناسی به ما کمک می‌‌کند بهترین کاربرد ممکن را برای خاک‌های مناطق مختلف تعیین نماییم، از آن حفاظت کنیم و کیفیت آن را افزایش دهیم. علاوه بر این، خاکشناسی شیوه‌های کشت بدون خاک گیاهان (کشت هایدروپونیک) را نیز در بر می‌‌گیرد. پژوهشگران رشته خاکشناسی با بررسی مواد و شرایط مورد نیاز زندگی گیاهان، امکان رشد گیاه در محیط‌های بدون خاک را فراهم می‌‌کنند.

کارشناسان خاکشناس میزان مواد غذایی موجود در خاک‌های مناطق مختلف را بررسی می‌‌کنند و بهترین راه افزایش میزان مواد مورد نیاز و کاهش آثار سوء موادی که میزان آن از حد طبیعی بیشتر است را بیان می‌‌کنند و در صورتیکه خاک از لحاظ مواد غذایی متعدد دچار کمبود باشد، راه حل‌های ترکیبی (مانند کودفسفات آمونیوم) ارایه می‌‌دهند.

خاکشناسان می‌‌توانند با شیوه‌های غیر عادی، مثلاً با اضافه نمودن گچ به خاک سدیمی و شستشوی مداوم آن، ساختار شیمیایی و با شخم مناسب و اضافه نمودن کود‌های گیاهی به خاک، ساختار فیزیکی آن را بهبود بخشند. آنها گیاهان و جاندرانی را که می‌‌توانند باعث بهبود کیفیت خاک از نظر شیمیایی یا فیزیکی شوند را براساس نوع خاک پیشنهاد می‌کنند. مثلاً برای خاک‌هایی که دارای کمبود نیتروژنهستند شبدر یا یونجه پیشنهاد می‌‌کنند و برای خاک‌هایی که به شدت فشرده شده‌اند ولی ساختار شیمیایی مناسبی دارند کرم خاکی پیشنهاد می‌‌کنند.

[ویرایش] شاخه‌های دانش خاکشناسی

دانش خاک‌شناسی خاک هارا از دو جنبه تحت بررسی می‌‌دهد و بر همین اساس به دو رشته تقسیم می‌‌شود.

1. -پدولوژی یا خاک‌پژوهی خاک‌ها را به عنوان مواد طبیعی بسیار پیچیده، که از هوازدگی فیزیکی و زیست‌شیمیایی بوجود آمده مورد بررسی قرار می‌‌دهد. یک پدولوژیست خاک را به عنوان یک ترکیب مطالعه می‌‌کند و کاربردهای آن را مد نظر قرار نمی‌دهد.

1. -ادافولوژی خاک را به عنوان محیط زیست، رشد و نمو گیاهان مورد بررسی قرارمی دهد. ادافولوژیست‌ها ویژگی‌های خاک را از نقطه نظر حاصلخیزی مورد بررسی قرار می‌‌دهند.

باید در نظر گرفت دانش خاک‌شناسی به طور عمومی ترکیبی از این دو شاخه است و نمی‌توان آنها را دقیقاً از هم تفکیک کرد.

[ویرایش] رشته دانشگاهی خاکشناسی

خاکشناسی یکی از شاخه‌های رشته کشاورزی است. این رشته با رشته‌های مهندسی شیمی و مهندسی عمران نیز رابطه نسبتاً نزدیکی دارد. مهندس خاکشناس علاوه بر تسلط بر دانش شیمی(شیمی عمومی، شیمی آلی، زیست‌شیمی، شیمی تجزیه و خصوصاً شیمی خاک)، دارای دانش فنی کافی در زمینه نقشه برداری و بررسی تصاویر هوایی و تصاویر ماهواره‌ای می‌‌باشد.

 گرایش‌های مهم رشته خاکشناسی

دانش خاکشناسی دارای گرایش‌های تخصصی متعددی می‌‌باشد. تعدادی از گرایش‌های خاکشناسی در مقطع کارشناسی و تعدادی از آنها در مقطع کارشناسی ارشد قابل انتخاب است.

گرایش‌های مقطع کارشناسی (گرایش در دانشگاه‌های مختلف متفاوت بوده و دانشجو ملزم به پذیرش آن است):

1. -خاکشناسی محض
2. -خاکشناسی محیط

گرایش‌های مقطع کارشناسی ارشد (گرایش بر اساس موضوع پایان نامه تعیین می‌‌شود):

1. -شیمی خاک
2. -فیزیک خاک
3. -بیولوژی خاک
4. -آلودگی خاک
5. -حاصلخیزی خاک
6. -فرسایش خاک

منبع

هدف اصلی در اقتصاد کشاورزی و اقتصاد تولید

در هر فعالیت اقتصادی هدف عبارت است از برآوردن نیازمندیهای زندگی به وسیله منابع محدودی که خداوند در دسترس انسانها گذارده است .نیازمندیهای زندگی هرگز ثابت و یکسان نمی ماند ، بلکه با پیشرفت هایی که در عوامل مختلف زندگی یعنی به بازار آمدن چیزهای تازه ، تغییرات وسایل زندگی ، بالا رفتن قدرت خرید و شاید بیش از هر چیز ، تقلید ، پیوسته روی می دهد هر روز در تغییر است .از دیدگاه اقتصادی بهتر است این تغییرات در نوع و میزان احتیاجات همراه با دگرگونیهای تولید باشد تا امکان فراهم شدن نیازمندیها به آسانی دست دهد . البته همیشه چنین نیست ، چه بسا عواملی که موجب پیشرفت در تولید یا مانع از افزایش آن می گردد و به دست‌ آمدن خواستها و نیازها به آسانی میسر نمی شود .بنابراین پرسشی که پیش آید این است که فعالیت کشاورزی چه نوع احتیاجاتی را در بر می گیرد و ویژگیهای آن احتیاجات کدام است و تأثیر نیازمندیهای مزبور بر فعالیت کشاورزی چیست ؟ پاسخ به این پرسش ذیلاً داده می شود .

 وضع ویژه تولید کننده فرآورده های کشاورزی در اقتصاد

تولید کننده محصولات کشاورزی می دانند که پس از عرضه محصول به بازار به قدر کافی تقاضا خواهند داشت . از این رو در هر حال ، یک بازار فروش برای او فراهم است و در کشورهای پیشرفته اطمینان بیشتری نیز برای روستایی تولید کننده فراهم شده و آن این است که دولت مازاد محصول او را می خرد تا بنیه اقتصادی کشاورز ضعیف نشده و زیان نبیند .در سال ۱۳۵۲ در ایران نیز با به تصویب رسانیدن آئین نامه ویژه ای (از آئین‌نامه ترتیب تعیین و تخمین کمترین بهای محصولات کشاورزی و دامی) موجبات تأمین خاطر روستاییان را که در گذشته چشمشان به دست خریداران سلف و رباخواران حرفه ای بود فراهم ساخته ولی هنوز در مورد تمامی محصولات عمل نمی شود .می دانیم که تمام کالاها و خدماتی که مردم به کار می بندند ، حاصل کار نظام اقتصادی تولید است و نتیجتاً مقادیر آنها به کارآیی نظام اقتصادی بستگی دارد . هر چقدر نظام اقتصادی بهتر سازمان یافته باشد ، مقادیر کالاهایی که در دسترس مردم قرار می گیرد بیشتر خواهد بود . در هر نظام اقتصادی پنج وظیفه برای بقاء و رشد و توسعه آن باید انجام گیرد .اولین وظیفه نظام اقتصادی تعیین انواع کالاها وخدماتی است که باید تولید بشود چون کالاها و خدمات به خاطر مصرف مردم تولید می شود . برای تضمین مصرف باید کالاها و خدماتی تولید شود که بیشتر از همه مورد نیاز مصرف کنندگان باشد .پس باید وسیله ای باشد که مصرف کنندگان بتوانند توسط آن خواسته های خود را در مورد انواع مقادیر کالاهای مصرفی ابراز کنند .وظیفه دوم نظام اقتصادی سازماندهی به تولید کالاها و خدمات است به نحوی که این کالاها و خدمات با خواسته های مصرف کنندگان مطابقت کند . منابع هر اقتصاد که باید در تولید کالاها و خدمات به کار رود محدود است . از این رو برای تقسیم و تخصیص منابع موجود مانند زمین و کار و سرمایه ، در تولید کالاها و خدماتی که بیشتر از همه مورد نیاز مصرف کنندگان می باشند وجود وسیله ویژه ای ضروری است.اگر نظام اقتصادی طوری تنظیم نشده باشد که این وظیفه با حداکثر کارآئی در آن انجام پذیرد ، کالاها و خدمات کمتر از مقادیر ممکن تولید خواهد شد ، به طوری که با انتقال منابع از تولید بعضی از کالاها و خدمات به تولید برخی دیگر می توان تولید آنها را افزایش داد .وظیفه سوم نظام اقتصادی توزیع تولیدات است ،‌در جامعه پیچیده امروزی ، صاحبان اغلب فعالیتهای اقتصادی منابعی را به کار می گیرد که متعلق به افراد دیگری اتست ، پاداش به کار گرفتن این منابع در تولید کالاها و خدمات موردنیاز مصرف کنندگان به صاحبان اصلی آنها تعلق می گیرد .اگر یک نظام اقتصادی بخواهد به حیات خود ادامه دهد و رشد و توسعه پیدا کند ، باید وسایل لازم برای نگهداری واحدها و وسایل تولیدی خود را فراهم سازد ، این چهارمین وظیفه یک نظام اقتصادی است .کالاها و خدمات جدید تولید نمی شوند ، مگر اینکه نظام اقتصادی طوری سازمان یافته باشد که تولید آنها مورد تشویق قرار گیرد . پس برای تحقیق و نوآوری باید دلگرمی ایجاد شود تا کالاها و خدمات جدید تولید به شیوه ای بهتر در دسترس مصرف کنندگان قرار گیرد وظیفه پنجم نظام اقتصادی فقط به یک دوره کوتاه مدت مربوط می شود ، در هر دوره زمانی مقادیر هر یک از کالاها نسبتاً محدود است . روشن است که مقدار مصرفی هیچ کالایی نمی تواند بر مقدار موجودی آن فزونی یابد. نظام اقتصادی باید طوری تنظیم شده باشد که در هر دوره زمانی مصرف هر یک از کالاها و خدمات را با مقادیر موجود آنها برابر سازد . وظیفه اخیر نظام اقتصادی در واقع نوعی جیره بندی است که به تطبیق مقدار مصرفی از هر یک از کالاها و خدمات با مقدار موجود آنها مربوط می شود .چهار وظیفه اول را که در بالا به آنها اشاره شتد می توان به منزله بیان علاقه مصرف کنندگان به نوع کالاها و خدمات و تنظیم تولید برای جوابگویی به این خواسته ها تلقی کرد . وظیفه پنجم نظام اقتصادی تنظیم مصرف کالا و خدمات موجود بین مصرف کنندگان می باشد . هر نظام اقتصادی صرفنظر از نوع حکومت موجود پنج وظیفه را که بیان کردیم باید انجام دهد لکن طرز انجام آنها به سازمان نظام اقتصادی بستگی دارد . در نوعی از نظام اقتصادی که به نام اقتصاد آزاد خوانده می شود صاحبان منابع (زمین ،کار ، سرمایه) می توانند آنها را در تولید هر نوع کالایی به کار گیرند و یا به افراد دیگر واگذارند تا آن منابع مزبور را در تولید کالاها و خدمات قابل فروش مورد استفاده قرار دهند .در این گونه اقتصاد به صاحبان این منابع پاداش داده می شود و آنها می توانند در مقابل کالاهای مورد علاقه خود را بخرند .در زیر درباره اینکه یک اقتصاد «آزاد» پنج وظیفه فوق را چگونه انجام می دهد به طور خلاصه بحث می کنیم .تعیین نوع کالاهایی که باید تولید شود همانطوریکه گفته شد ، تولید باید به نحوی باشد که کالاهایی که بیشتر از همه مورد نیاز مصرف کنندگان است تولید گردد . باید وسیله ای برای انتقال اطلاعات از مصرف کنندگان به تولید کنندگان موجود باشد ، در نظام اقتصاد آزاد قیمتها نقش مزبور را داشته ، مصرف کنندگان با خرید خود میزان علاقه خویش را ابراز می دارند .وقتی تولید کنندگان ملاحظه کنند که کالایی راحتتر و سریعتر فروخته می شود قیمت آن را بالا می برند تا نفع بیشتری بدست آورند .در مقابل ، افزایش قیمت سبب می‌شود که کالای مزبور کمتر فروخته شود ، در حالی که تولید آن افزایش می یابد ، مصرف‌کنندگان در موقع خرید خود رای می دهند که چه کالایی باید تولید شود . سرعت فروش کالا در بازار به منزله معیاری است که در ازاء قیمت موجود ، میزان علاقه مصرف کنندگان را نشان می‌دهد .برای مثال ممکن است مصرف کنندگان بخواهند که کمتر گوشت مرغ به بازار فرستاده شود ، در این صورت فروشندگان مجبور می شوند که قیمت گوشت مرغ را تنزل دهند تا تمام موجودی خود را بتوانند بفروشند .این کاهش وسیله ای را برای انتقال اطلاعات به تولیدکنندگان گوشت مرغ فراهم میآورد و تولید کنندگان این نکته را در می یابند که بیشتر از آنچه مصرف کنندگان با قیمتهای رایج حاضر به خرید هستند گوشت مرغ تولید می کنند . از طرف دیگر وقتی موجودی گوشت مرغ در مغازه ها به سرعت کاهش می یابد ، به تولید کنندگان این نکته را می رساند که مصرف کنندگان علاقمند هستند در ازای قیمت جاری مقدار بیشتر از مقدار موجود گوشت مرغ بخرند فروشندگان برای بدست‌آوردن سود بیشتر با مشاهده علاقه مصرف کنندگان قیمت گوشت مرغ را بالا می برند .از طرف دیگر فروشندگان برای اینکه مقادیر بیشتری گوشت مرغ را از تولیدکنندگان بخرندبه آنها قیمت بالاتری می پردازند . تولید کنندگان از میزان سرعت فروش کالاهای موجود به شدت علاقمندی مصرف کنندگان پی می برند . مصرف کنندگان با اظهار علاقه خود در بازار سبب می شوند که قیمت کالاها نسبت به هم تغییر کند و بدین وسیله موجبات تنظیم تولید را فراهم می آورند . البته در نظام اقتصاد آزاد همه مصرف کنندگان به یک اندازه درتعیین انواع کالاهایی که باید تولید شوند مؤثر نیستند ، چون میزان خرید هر مصرف کننده به قدرت خرید وی محدود می شود از این رو‌، میزان تأثیر هر مصرف کننده در نوع تولید به قدرت خرید وی بستگی خواهد داشت . مثلاً یک نفر ممکن است اصلاً نان نخورد ولی امساک وی از خوردن نان نمی تواند در تعیین نرخ نان مؤثر باشد ؛ در صورتی که میزان فولادی که یک شرکت بزرگ اتومبیل‌سازی می خرد ، می تواند بر قیمت فولاد در بازار تأثیر زیادی بکند .زمانی که قیمت کالایی نسبت به سایر کالاهای در واکنش به افزایش خرید آن کالا به وسیله مصرف کنندگان افزایش یابد ، تولید کنندگان علاقه مند می شوند که میزان تولید خود را از آن کالا افزایش دهند . از سوی دیگر ، زمانی که قیمت کالایی افزایش یابد مصرف کنندگان علاقمند می شوند از میزان مصرف خود از آن کالا کم کرده از کالاهای دیگر زیادتر مصرف کنند . یعنی تغییرات قیمت کالاها اطلاعات موردنیاز برای ایجاد تغییرات لازم در شیوه مصرف جهت افزایش رفاه را در اختیار مصرف کنندگان قرار می دهد .

 توزیع درآمد حاصل از فروش کالاها

منابع را صاحبانشان یا در تولید کالایی که به فروش خواهند رفت به کار می برند و یا به افرادی دیگری که این کار را انجام می دهند واگذار می کنند . نظام قیمتها منابع را به تولید کالاهایی اختصاص می دهند که درآمد حاصل از آنها حداکثر باشد ، درآمد حاصل از فروش محصول بین صاحبان منابع بر حسب قیمتهای رایج آنها پرداخت می‌گردد .پرداخت در برابر کار دستمزد ، در مقابل زمین اجاره ، در مقابل سرمایه کارمزد و بالاخره ، در مقابل مدیریت را منفعت می نامند .همانطوری که گفته شد تولید کنندگان علاقه مند هستند منابعی را به کار می برند که هزینه تولیدی آنها حداقل گردد . از طرف دیگر شیوه قیمتهای نسبی سبب می شود که صاحبان این منابع آنها را در سودمندترین تولیدات به کار می برند . وقتی تولید‌کننده‌ای مایل به گسترش تولید خود باشد ، برای استفاده از منابع لازم بهای بیشتری بپردازند ، این امر باعث می گردد که صاحبان منابع مزبور آنها را از سایر تولیدات به تولید کالای اخیر انتقال دهند .

 تضمین حفظ و گسترش میزان تولید

برای تضمین جریان منظم کالاها و خدمات درآمد تولید کنندگان باید به اندازه ای باشد که در حفظ و نگهداری واحدها و وسایل تولید انگیزه کافی برای آنان فراهم کند . اگر دریافتیهای بنگاهی از هزینه های آن کمتر باشد گرایشی برای از بین بردن وسایل تولید آن بوجود خواهد آمد ، در حالی که حفظ واحدهای تولیدی جهت تثبیت مقدار تولید ضروری می باشد . بعلاوه اگر جامعه خواستار تولید کالاها و خدمات جدید مصرفی باشد باید تولید کنندگان انتظار کسب درآمد احتمالی کافی داشته باشد تا ریسک تولید چنین کالایی را تقبل کنند .قبل از تولید کالای جدید تولید کنندگان بازار را مطالعه می کنند تا اطمینان حاصل کنند که تولید آن کالا سودمند خواهد بود ، البته سودمند بودن تولید کالایی به تعداد مصرف کنندگان و قیمتهایی که مایل به پرداختن آن هستند بستگی خواهد داشت .

اهمیت بخش کشاورزی در اقتصاد ایران

در این قسمت ابتدا به طور کلی در زمینه نقش بخش کشاورزی در توسعه اقتصادی بحث می کنیم و سپس به بررسی اهمیت و موقعیت بخش کشاورزی در اقتصاد ایران ، رشد این بخش در سالهای اخیر و سهم نسبی فعالیتهای گوناگون کشاورزی ، صادرات و واردات محصولات و تراز پرداختهای خارجی این بخش می پردازیم .

 نقش بخش کشاورزی در توسعه اقتصادی

گرچه نمی توان ادعا کرد که سهم و نقش بخش کشاورزی در توسعه اقتصادی کشورهای گوناگون یکسان است ، ولی در عین حال تقریباً هیچ پدیده اجتماعی یا تاریخی را نمی توان بدون در نظر گرفتن یک قالب کلی مورد مطالعه جدی قرار داد ، بنابراین این مسأله در خطوط کلی خود در بیشتر کشورهای جهان قابلیت تعمیم دارد ، البته در بررسی اهمیت بخش کشاورزی در پیشرفت و توسعه هر یک از کشورهای کم رشد ، بایستی چهارچوب کلی را بر مشخصات و ویژگیهای اقتصادی آن کشور تطبیق داد و سپس به نتیجه گیری و ارائه طریق پرداخت .از آنجایی که قسمت اعظم جمعیت کشور در این بخش متمرکز و بهره وری آن بسیار پایین است ، بخش کشاورزی مجبور به تولید برای خود مصرفی خود می باشد و قادر نیست سهمی در توسعه اقتصادی کشور داشته باشد .در آمد هر خانوار زارع بستگی کامل به مقدار زمین و نیروی کار موجود در خانوار دارد و نوسان آن تاحد زیادی تابع آب و هوا و عوامل طبیعی است ، از طرف دیگر ، چون تمام عوامل تولید از خود خانوار تأمین می شود توسعه و تحولات بخشهای دیگر تأثیر چندانی بر روی بخش کشاورزی ندارد . همچنین یک کشاورز سنتی و خانوادگی به دلیل کمی مازاد محصول وطبیعت هزینه های تولید محصولات کشاورزی، چندان تحت تأثیر تغییرات قیمت قرار نمی گیرد . در یک واحد بهره‌برداری سنتی تمام یا بیشتر هزینه ها به صورت هزینه ثابت بوده و در بیشتر موارد از امکانات شغلی بسیار کمی برخوردار است ، این پدیده همراه با کمی مازاد محصول باعث ایجاد حلقه ارتباطی بسیار ضعیف بین کشاورزی و بخشهای دیگر و بالطبع کمی نقش و سهم کشاورزی در توسعه اقتصاد می شود .بنابراین در چه صورت کشاورزی می تواند سهمی در توسعه اقتصادی داشته باشد؟با توجه به آنه بیان شد ، شرط لازم برای برای تحقق این کار آن است که تولید کشاورزی از شیوه فئودالی خارج شود این تحول بنیانی فقط شامل کشاورزی نخواهد بود ، در سایر بخشها نیز باید ایجاد گردد و یک شیوه تولید جدیدی بر جامعه حاکم شود . با ایجاد این تحول ، کشاورزی از یک اقتصاد بسته خارج و به یک اقتصاد مربوط و مبتنی به بازار تبدیل می شود که در مرحله اول بایستی سعی در تأمین نیازهای داخلی داشته باشد و سپس تولید کالاهای صادراتی را هدف قرار دهد .واضح است که لازمه این تحول افزایش بهره برداری در این بخش است‌، در این صورت بخش کشاورزی علاوه بر تأمین احتیاجات خود می تواند مازادی بر فروش به بخشهای دیگر داشته باشد . با شروع مبادله کالا بین بخش کشاورزی و سایر بخشها نقش اساسی آن نیز می تواند تحقق پذیرد . در یک اقتصاد رو به رشد ، بخش کشاورزی معمولاً مهمترین بخش اقتصاد می باشد ، زیرا رسالت تولید وتهیه مواد غذایی و مواد اولیه کشور و اندوختن بخش بزرگی از ذخایر ارزی کشور بیشتر بر عهده این بخش خواهد بود ، در حقیقت با ایجاد این تحول ، سهم و نقش کشاورزی به طور عمده به صورت اقتصادی بروز می کند و لازمه آن همانطوری که در بالا اشاره شد ، افزایش محسوس بهره‌وری و کارآیی عوامل تولید در این بخش می باشد ،زیرا تنها در این صورت کشاورزی قادر خواهد بود که با تحصیل مازاد یا اضافه‌های گوناگون کوششهای مربوط به رشد و توسعه اقتصادی را موفقیت آمیز سازد .

نویسنده: محمد جهانشاهی

منبع

آشنایی با روشهای کاشت و نگهداری از گیاهان باغچه ای

آشنایی با روشهای کاشت و نگهداری از گیاهان باغچه ای

یکی از کارهایی که با فرارسیدن بهار مرسوم است ، کشت و کار انواع گلهای بهاری است . برای این منظور باید دسته ای از گیاهان را که مقاوم به یخبندان هستند و سرما را بخوبی تحمل می کنند، انتخاب نمایید. همچنین باید دقت کنید خاک باغچه شما به قدر کافی حاصلخیز باشد ؛ اما اگر این حاصلخیزی خیلی زیاد باشد سبب می شود در رشد رویش گیاه زیاد شده و گیاه علفی شود و گل ندهد. در ابتدا خاک سطحی را با شن کش خوب به هم زنید تا به ذرات ریز تبدیل شود. سپس بذرها را به طور پراکنده در سطح خاک بکارید و پس از این که نشائها به حد کافی رشد کردند آنها را جا به جا کنید و در زمین اصلی بکارید. وقتی این نشائها به گل رفتند باید به طور مداوم گلهای خراب را حذف کنید و از به بذر رفتن گیاه جلوگیری به عمل آورید. بهترین نشائها آنهایی هستند که ۲یا ۳برگ حقیقی داشته باشند. وقتی نشائ به ارتفاعی در حدود ۵تا ۸سانتی متر برسد، کیفیت آن تنزل خواهد کرد در نتیجه نشائ دچار کمبود غذایی می شود. وقتی می خواهید نشائها را جا به جا کنید، سعی نمایید در معرض نور مستقیم قرار نگیرند ؛ چون ریشه ها حساس هستند و بزودی از میان می روند. پس از انتقال نشائ باید آبیاری صورت گیرد و برای مدت ۲۴ساعت آنها را از استرس رطوبتی حفظ کنید، یعنی به آنها سایه اضطراری بدهید یا چندین مرتبه در روز آنها را با آب غبارپاشی کنید تا از خطر پژمردگی حفظ شوند. در زیر تعدادی از گیاهانی که می توانید در این فصل در فضای باز بکارید به طور خلاصه گفته می شود.

همیشه بهار
نام علمی : Calendula officinalis
تیره : Asteoaceae
گیاه همیشه بهار با گلهایی درشت و رنگهای زرد و نارنجی برای تزیین باغچه های بهاری شما بسیار مناسب است . این گیاه براحتی از طریق بذر تکثیر می شود. اگر منطقه سکونت شما آب و هوایی معتدل دارد، بهتر است در مهرماه بذر همیشه بهار را بکارید و در غیر این صورت اگر در منطقه ای سرد ساکن هستید اوایل بهار این کار را انجام دهید ؛ البته اگر در بهار گیاه را بکارید گلهای کوچکتری را به شما خواهد داد. برحسب زمان کاشت بذر و آب و هوای منطقه گیاهان از اواخر زمستان تا بهار به گل می نشینند. بذر این گیاه پس از ۱۰روز جوانه خواهد زد؛ البته می توانیداز نشای آماده این گل زیبا نیز برای کاشت در باغچه منزلتان استفاده کنید.

بنفشه

نام علمی : Viola tricolor
تیره : Violaceal
در انگلیس به این گل زیبا moon face می گویند ، یعنی گیاهی که چهره ای همانند ماه دارد. بنفشه یکی از گیاهان معروف باغچه است که در فصل بهار به حداکثر گلدهی می رسد. تمام انواع بنفشه ها مقاوم به سرما هستند. می توانید در مرداد ماه بذر بنفشه را بکارید و هنگامی که نشائها به قدر کافی درشت شدند، آنها را در زمین اصلی به فواصل ۱۵سانتی متر از یکدیگر نشائ کنید. اگر بذر بنفشه تازه باشد ، قوه جوانه زنی آن کامل نیست و باید یک دوره ای را طی کند تا جنین آن برسد و توانایی جوانه زنی پیدا کند. هم اینک ارقامی از بنفشه با نام بنفشه ۴فصل بر اثر به نژادی حاصل شده اند که در تمامی فصول گل می دهند و پاییز و بهار فصل حداکثر گلدهی آنهاست . همانند همیشه بهار می توانید از نشائهای آماده کاشت در بازار استفاده کنید.

میمون
نام عملی : Antirrhinum majus
تیره : Schrofulariaceal
گل در گیاه میمون به صورتی بسیار زیبا می روید، یعنی خوشه ای از گلهای رنگی روی این گیاه تیره ظاهر می شود که زیبایی فراوانی به فضای منزل شما خواهد بخشید. کاشت میمون نیز همانند بنفشه است . یعنی باید بذرها را در شهریور ماه بکارید و سپس در زمین اصلی نشائ کنید تادر فصل زیبای بهار گلهای آن جلوه بخش منزل شما شوند. بذر میمون بسیارریزی است و تنها باید روی سطح خاک پاشیده شوند و با اندکی فشار به خاک بچسبند. وقتی گیاه ۳تا ۴برگ درآورد باید سر آن را قطع کرد تا گیاه چندشاخه و زیباتر شود. بهتر است گل میمون در محلهای آفتاب گیر کاشته شود؛ البته حاشیه های نیمه سایه نیز مناسب هستند. لازم به ذکر است که نشای میمون در اواخر زمستان برای فروش عرضه می شوند که می توانید آنها را خریداری کنید و در باغچه منزلتان بکارید.

مینای چمنی
نام علمی : Bellis Perennis
تیره : Composite
بذر این گیاه را باید در ماههای مرداد یا شهریور بکارید تا بتوانید از اواسط اسفند تا اواخر بهار از گلهای زیبایش بهره مند گردید. این گلها به رنگهای مختلف سفید، سرخ و قرمز رنگ وجود دارند. اگر نشائها به اندازه کافی رشد کرده بودند، می توانید در فصل پاییز، در زمین اصلی اقدام به کاشت آنها کنید در غیر این صورت ماههای اسفند و فروردین برای این کار مناسب هستند. اگر در منزل خود محیطی را به کاشت چمن اختصاص داده باشید، می توانید مناطقی از وسط و حاشیه آن را به وسیله مینای چمنی تزیین کنید. مینای چمنی به محلهای آفتابی و تا حدودی سایه دار عادت دارد.

پامچال
نام علمی : Primvla spp
تیره : Primvlacece
شاید بتوان گفت که وقتی پامچال گل می دهد، نوید بهار را با خود می آورد و بحق نام آن را گل نوروز نهاده اند. گل پامچال محصول دمای خنک است و رشد آن در گرمای تابستان ناچیز است . این گیاه نیاز به خاکهای قوی و مرطوب دارد و به زهکش خاک بسیار حساس است . برعکس آنچه در بنفشه گفته شد، باید بی درنگ بذرهای پامچال کاشته شوند. در غیر این صورت ممکن است تا ۶ماه جوانه زنی انجام نشود. بهترین زمان کاشت بذر خرداد ماه است . بذرها را روی سطح خاک بپاشید و روی آنها را خاک نریزید تا نور به آنها برسد و جوانه بزنند. به محض آمادگی نشائها آنها را در گلدان های کوچک بکارید و تا جایی که مقدور است گیاهتان را در محل خنک نگاهداری کنید. اگر نتوانستید به این روش عمل کنید، می توانید به نزدیک ترین گلفروشی محلتان مراجعه کنید و یک گلدان زیبای پامچال را بخرید و سر سفره هفت سین بنشانید.

نرگس
نام علمی : Narcissus
تیره : Amaryllidaceae
نرگس یکی از گیاهان پیازی بسیار محبوب است . انواعی از آن که گلهای ریزتری دارند، بسیار معطرند. در مناطق معتدله می توان پیاز نرگس را در ماههای مهر و آبان در فضای بیرون کاشت و در مناطق سردتر باید این کار را اواخر تابستان انجام داد. به اندازه ۳برابر طول پیاز زمین را گود کنید و پیاز را بکارید. برگهای نرگس نسبت به برف و سرما مقاوم هستند و پس از رفتن سرمای زمستان همزمان با شروع سال نو گلهای زیبای آن می شکفند. اگر پیاز را در گلدان می کارید باید دقت کنید که نیمی از پیاز باید خارج از خاک قرار گیرد. نرگس شیراز را نیز می توان در سر بطری آب پرورش داد و به این ترتیب یک بطری زیبا برای تزیین منازل بهاریتان درست می کنید.

لاله
نام علمی : Tulipa gesneriana
تیره : liliaceae
لاله نیز از گلهای بسیار زیبایی است که به وسیله پیاز تکثیر می شوند. در اوایل مهر ماه پیازهای لاله را به فواصل ۲سانتی متر و در عمق ۱۰سانتی متر و برای این که دچار یخ زدگی نشوند روی آن را با برگ خشک بپوشانید. در فروردین و اردیبهشت پیازها به گل می رسند. بهتر است دست کم هر ۲سال یک بار پیازها را از زمین خارج کنید و پیازچه هایشان را جدا نمایید. همچنین می توانید در گلدان نیز اقدام به کاشت پیاز کنید. در مهر ماه پیازها را در گلدان بکارید و تا ماه آذر در فضای باز قرار دهید و روی آنها قدری برگ خشک بریزید. در این مدت ریشه ها در پیاز به وجود می آیند. پس از آن گلدانها را به درون اتاقی با هوای معتدل بیاورید تا گل در آنها ظاهر شود.

منبع